Կարապետ Գաբիկյանի «Եղեռնապատում Սեբաստիոյ» գրքի ռուսերեն թարգմանությունն ընթերցողների սեղանին է
ՄշակույթԿարապետ Գաբիկյանի «Եղեռնապատում Փոքուն Հայոց և նորին մեծի մայրաքաղաքին Սեբաստիոյ» գրքի ռուսերեն թարգմանությունն ընթերցողների սեղանին է: ՀՀ մշակույթի նախարարության և Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին նվիրված միջոցառումների համակարգման համառուսաստանյան հանձնաժողովի մեդալներին արժանացած հրատարակության շնորհանդեսը տեղի ունեցավ փետրվարի 17-ին Մեսրոպ Մաշտոցի անվան Մատենադարան հին ձ եռագրերի գիտահետազոտական ինստիտուտում:
«Գաբիկյանի գիրքը շատ մեծ արժեք ունի, սակայն մինչև հիմա հնչեղություն չի ստացել: Եվ ոչ միայն նրա համար, որ ռուսերեն կամ ուրիշ լեզուներով չի թարգմանվել: Ուրիշ ժամանակներ են եղել, չեն ընդունել նման գրականությունը: Նա Ցեղասպանության վերապրածներից է»,-«Արմենպրես»-ի փոխանցմամբ` նշեց գրքի թարգմանիչ, բանասիրականգիտությունների դոկտոր Քնարիկ Տեր-Դավթյանը:
Շնորհանդեսի ընթացքում թարգմանիչը պարգևատրվեց Մատենադարանի «Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոց», ինչպես նաև ՀՀ մշակույթի նախարարության «Գրիգոր Նարեկացի» հուշամեդալներով:
ՀՀ մշակույթի նախարարի տեղակալ Ներսես Տեր-Վարդանյանի խոսքով` Կարապետ Գաբիկյանի գիրքը նշանակալի դեր ունի:
«Այն ցավը, որ փորձում ենք կիսել աշխարհի հետ, դժվար է բառերով արտահայտել: Գրքի արժանիքներից է այն, որ, ի տարբերություն մյուս հուշագրությունների, տեղեկությունները չոր չեն, ուսումնասիրությունը համեմված է հուզականությամբ և փաստական տվյալներով: Հեղինակը խոստովանել է, որ չի կարող առանց հույզերի խոսել տեղի ունեցածի մասին: Այս գրքի հաջողությունն ակհայտ դարձավ, երբ Հայաստանիի պատվիրակությունը մասնակցեց Մինսկի գրքի միջազգային ցուցահանդեսին. տաղավար այցելողները հատուկ հետաքրքրություն են հանդես բերել գրքի նկատմամբ: Վստահ եմ` հետագայում ավ ելի երկար կյանք է ունենալու»,-շեշտեց Ներսես Տեր-Վարդանյանը:
«Եղեռնապատում Փոքուն Հայոց և նորին մեծի մայրաքաղաքին Սեբաստիոյ» գիրքը (կարճ տարբերակը`«Եղեռնապատում Սեբաստիոյ») հրատարակել է «Նաիրի»-ն 2015 թվականին: Խմբագիրը լուսահոգի Սեն Արևշատյանն է: Գիրքը նվիրված է Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին։
Գրքում ականատեսի աչքերով ներկայացված են Փոքր Հայքի, մասնավորապես, Սեբաստիա մայրաքաղաքի հայ բնակչության բռնագաղթն ու հայերի ոչնչացման պատմությունը։ Հեղինակն այդ բռնագաղթից փրկվածներից մեկն էր, ով իր տեսածը հանձնեց թղթին՝ ստեղծելով պատմական մեծ արժեք ունեցող այս գիրքը։ Այն Հայոց ցեղասպանության վերաբերյալ արժեքավոր գրքերից մեկն է, որը բազմակողմանիորեն ներկայացնում է պատմական իրադարձություններն ու փաստերը։
Գիրքն առաջին անգամ հրատարակվել է 1924 թ. Բոստոնում։ Գաբիկյանը մեծապես գիտակցում էր իր գրքի նշանակությունն ու արժեքը։ Նա գրում է, որ հայերի բռնագաղթի մասին մինչ այդ գրված նյութերը մասնակի բնույթ էին կրում, որոնցում Փոքր Հայքի և Սեբաստիայի մասին հպանցիկ է հիշատակվում։ Նա համոզված էր, որ մի օր հայոց բռնագաղթի մասին ամբողջական պատմություն կստեղծվի, որի համար իր գիրքը հիմնական աղբյուրներից մեկը կհան դիսանա: