Խաղաղ ժամանակ պետք է Խաչ բանեցնենք, իսկ Հայրենիք ու Սրբություն պաշտպանելու ժամանակ պետք է Խաչը շրջենք ու այն սրի վերածենք. Տեր Վիգեն քահանա Ղազարյան
ՀարցազրույցԻնչպես միշտ, այս անգամ ևս, պատերազմական գործողությունների ժամանակ հայ զինվորի կողքին ոչ միայն Խաչով, այլ նաև զենքով կանգնեցին հայ հոգևորականները: Նրանք Աստծո օրհնությունն են տվել սահմանը պահող հայ զինվորներին ու կամավորներին և հավասարի պես կանգնել առաջին գծում՝ թեժ զարգացումների կիզակետում: Հայ հոգևորականների դերի և մշտապես սեփական ժողովրդի կողքին լինելու մասին Orer.am-ը զրուցեց Ախթալայի և տարածաշրջանի հոգևոր հովիվ Տեր Վիգեն քահանա Ղազարյանի հետ: «Մեր՝ որպես Աստծո ժողովրդի կյանքի պատմությունն է այնպես դասավորվել, որ երբ Աստծո հետ ենք եղել, մեր հինգ հոգին կոտորել է թշնամու հինգ հարյուր հոգուն: Մենք՝ որպես քրիստոնյա ազգ, իրավունք չունենք անհավատ լինելու, քանի որ, երբ հեռացել ենք Աստծուց, թշնամին է հինգ հոգով մեր հինգ հարյուրին կոտորել: Պատմության բոլոր հերոսական անցքերը, որոնք տեղի են ունեցել հատկապես պետականություն չունեցող հայ ժողովրդի կյանքում, անխզելիորեն կապված են քրիստոնեական նկարագրի հետ: Բոլոր ժամանակներում ազգի բոլոր որդիներին, զինվորներին, պաշտպաններին քաջություն, միություն ու հոգու զորություն է պարգևել հայի հավատքն ու Հայրենիքը որպես Սրբություն ճանաչելու քրիստոնեական գիտակցությունը և այն կյանքի գնով պաշտպանելու ունակությունը, որովհետև, երբ Հայրենիքդ քեզ համար իրոք Սրբություն է, սարսափելի չէ դրա համար մեռնելը, այլ սարսափելի է հայրենազուրկ գոյատևումը, իսկ եթե մեռնելուց չես վախենում, ուրեմն ապրում ես: Սա քրիստոնեական ճշմարտություն է. Քրիստոս Տերը չվարանեց մահանալ՝ մեզ ապրեցնելու համար: Նրա պատգամով մենք ևս շարունակում ենք մեր առաքելությունը, և եթե որոշում ենք քաջություն ունենալ՝ Հայրենիքի համար մեռնել, ապա-նաև, նույնիսկ եթե մեռնենք, կապրենք: Քրիստոս պատգամեց. «ով որ ինձ հետևի, խավարի մեջ չի քայլի, այլ կունենա այն լույսը, որ առաջնորդում է դեպի կյանք [...] Ես եմ հարությունը և կյանքը: Ով որ հավատում է ինձ, թեպետ մեռնի, կապր» (Հովհ. Ը 12, ԺԱ 25): Առանց մահ չկա հարություն, ճշմարիտ հարությամբ մահին ես հաղթում»,- ասաց Տեր Վիգեն քահանա Ղազարյանը՝ որպես օրինակ բերելով Եղիշեի «Վասն Վարդանայ և Հայոց պատերազմին» վեպը:
«Երբ թերթում ենք Եղիշեի գիրքը, տեսնում ենք, թե ինչպես Սուրբ Վարդան Մամիկոնյանը Ավարայրի ճակատամարտի նախօրեին Սուրբ Գիրքը ձեռքին զինվորների մոտով շրջելով նրանց համար ընթերցում էր Աստվածաշնչից բոլոր այն հերոսական տողերը, երբ Աստծո ժողովուրդն Աստծո հետ դեմ է ելել թշնամուն ու կոտորել է նրանց՝ թվաքանակով մի քանի անգամ իրենց գերազանցող զորքերը: Նախքան ճակատամարտն սկսվելը Սուրբ Վարդան Մամիկոնյանն ասել է, որ եթե հասել է Հայրենիքի համար մեր կյանքը զոհելու ժամանակը, ապա թող, որ մեր քաջությանը վախկոտություն չխառնվի»:
Տեր Վիգեն քահանա Ղազարյանն իր խոսքում նաև շեշտեց, որ այսօր Հայ Առաքելական Եկեղեցին մեծ առաքելություն ու դեր ունի Հայրենիքի անվտանգության հարցում. «Մեր զինվորներն արիություն, քաջություն, մեռնելուց չվախենալու զորություն... այդ ամենը կստանան հոգևոր սպասավորների քարոզներով, քաջալերանքներով և զինվորի կողքին զենքերը ձեռքին կանգնած լինելով: Ի վերջո, երբ Խաչն ուղիղ ենք պահում, Խաչ է, բայց երբ այն շրջում ենք, վերածվում է սրի: Մենք՝ որպես խաղաղասեր ժողովուրդ, քրիստոնեական պատգամ ունենք. խաղաղ ժամանակ պետք է Խաչ բանեցնենք, իսկ Հայրենիք ու Սրբություն պաշտպանելու ժամանակ պետք է Խաչը սրի վերածենք: Սուրբ Գրքում տողեր կան, որոնք աղանդավորներն այսօր շատ են շահարկում. այն է, թե ովքեր սուր վերցնեն, սրով կընկնեն (Մատթեոս 27:52), այնինչ՝ ուղղափառ և ճշմարիտ մեկնությունը սովորեցնում է, որ, եթե զենք ես վերցնում ուրիշինին տիրանալու համար, հենց այդ զենքից էլ կընկնես, ինչին ականատես ենք լինում նաև վերջին օրերին ադրբեջանցիների օրինակով: Իսկ եթե զենք ես վերցնում՝ քոնը պաշտպանելու, ուրեմն դա Աստծո պատգամն ես կատարում, որովհետև Սուրբ գրքում ասվում է՝ այսուհետև վաճառեք ձեր շորերն ու ձեզ համար սուր գնեցեք (տե՛ս Ղուկաս 22:36): Մարդիկ սուր պետք է ունենան պաշտպանության համար: Մենք իրականացնում ենք մեր Հայրենիքի սահմանների ու մեր ժողովրդի ազատ կյանքի խաղաղության պաշտպանությունը, դրա համար մեր հոգևորականները, զինվորների կողքին իրենց հետ հավասար, Խաչը սրի վերածած, այսօր քաջալերում են նրանց: Ու հենց դրա շնորհիվ է, որ մի զինվորն ունակ է կոտորելու թշնամու տասը և ավելի զինվորներ, որովհետեւ մեր մեջ ճշմարտությունն է, ազնվությունն ու սրբությունը»:
Սոսե Չանդոյան