Մենք պատրաստ ենք կառուցողական հարաբերություններ հաստատել բոլոր նրանց հետ, ովքեր մեզ ընդունում են որպես գործընկերների. Տիգրան Սարգսյան
Տնտեսություն«Փոխկապվածությունը մարդկության զարգացման օբյեկտիվ թրենդն Է: Աշխարհը սեղմվում Է եւ ավելի ու ավելի Է փոքրանում: Հետեւաբար երկխոսությունը հակասությունների հաղթահարման լավագույն ձեւն Է: Դա ակնհայտ Է դառնում հատկապես այժմ, երբ մենք բոլորս կանգնած ենք Չորրորդ արդյունաբերական հեղաշրջման շեմին: Արդեն պարզ Է, որ շահերի պաշտպանությունը տեղափոխվում Է թվային միջավայր, որտեղ արդյունավետ եւ կառուցողական համագործակցության բացակայության դեպքում ի հայտ կգան նոր խոչընդոտներ ու սահմանափակումներ»:
Այդ մասին հայտարարել Է Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի կոլեգիայի նախագահ Տիգրան Սարգսյանը՝ հոկտեմբերի 27-ին Նյու Յորքում ելույթ ունենալով Ռուս-ամերիկյան գործարար խորհրդի (ՌԱԳԽ) ամենամյա ամփոփիչ հանդիպմանը:
Ինչպես տեղեկացրին ԵԱՏՀ-ի մամուլի ծառայությունից, գործարար համաժողովին մասնակցել են պետական իշխանության մարմինների եւ ամերիկյան ու ռուսական խոշոր բիզնեսի ներկայացուցիչները:
Տիգրան Սարգսյանը նշել Է, որ միջոցառման հանգուցային թեման՝ «Ներդրումներ անելով ռուս-ամերիկյան հարաբերությունների ապագայում», առանձնակի նշանակություն ունի նաեւ Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի համար: ԵԱՏՀ-ի կոլեգիայի նախագահի կարծիքով՝ «համաշխարհային տնտեսությունն ավելի ու ավելի մեծ չափով Է սկսում կողմնորոշվել դեպի համագործակցության նոր ձեւեր, որտեղ ստանդարտներն ու ոչ տարիֆային միջոցները բազմակի ավելի կարեւոր նշանակություն ունեն, քան մաքսային կարգավորումը»:
Այդ կապակցությամբ Տիգրան Սարգսյանը հանդիպման ամերիկացի մասնակիցների հատուկ ուշադրությունը դարձրել Է Եվրասիական տնտեսական միության զարգացման հանգուցային ուղղություններից մեկի՝ ռազմավարական հեռանկարում Միության թվային օրակարգի վրա, որը կարող Է հիմք դառնալ ԱՄՆ-ի եւ ամերիկյան ընկերությունների հետ ավելի սերտ համագործակցության համար:
Ինչպես հիշեցրել Է ԵԱՏՀ-ի կոլեգիայի նախագահը, մի շարք հետազոտություններ վկայում են, որ «թվային աշխարհի առաջատարներին իրենց դիրքը պահպանելու համար հարկավոր Է ընդլայնել համագործակցությունն այն երկրների հետ, որոնք թվային բեկման հասնելու ներուժ ունեն: ԵԱՏՄ-ի անդամ պետությունները նման բեկում իրականացնելու հնարավորություններ ունեցող երկրների ցուցակում են, ինչը ցույց Է տալիս ԵԱՏՄ-ի թվային օրակարգի վերաբերյալ Համաշխարհային բանկի հետազոտությունը, որն անցկացվել Է Եվրասիական հանձնաժողովի հետ համագործակցությամբ»: Այսպիսով, տնտեսության թվային փոխակերպման եւ տարբեր ոլորտներում թվային ստանդարտների ստեղծման բնագավառում փոխգործակցության ընդլայնումը կարող Է շահերի փոխադարձ հաշվառման հիանալի օրինակ դառնալ եւ խթանել երկխոսությունն ԱՄՆ-ի ու ԵԱՏՄ-ի միջեւ:
Տիգրան Սարգսյանի ելույթի եւս մեկ կարեւոր թեմա են դարձել տեխնիկական կարգավորման եւ առեւտրական քաղաքականության հարցերը, որոնք, ինչպես կարծում են ՌԱԳԽ-ում, ամենից ավելի հետաքրքրում են ամերիկյան բիզնեսին: Ինչպես նշել Է ԵԱՏՀ-ի կոլեգիայի նախագահը, «մենք ավարտում ենք տեխնիկական կարգավորման արդյունավետ համակարգի ձեւավորումը: ԵԱՏՄ-ում գործում Է արտադրանքի միասնական ցանկ, որը որոշում Է կարգավորման պարտադիր ոլորտը:
Տեխնիկական կանոնակարգերը մշակվում են բացառապես այդ արտադրատեսակների նկատմամբ, ուղղակի գործողություն ունեն ԵԱՏՄ-ի երկրների ամբողջ տարածքում, իսկ որպես դրանց մշակման հիմք, Առեւտրի համաշխարհային կազմակերպության կանոններին համապատասխան, կիրառվում են միջազգային չափորոշիչները»:
Տիգրան Սարգսյանը հիշեցրել Է, որ արդեն ընդունված Է ԵԱՏՄ-ի 44 տեխնիկական կանոնակարգ, դրանցից 36-ը ուժի մեջ Է մտել: «Որպեսզի բիզնեսը կարողանա հարմարվել նոր կարգավորիչ փաստաթղթերի պահանջներին, տեխնիկական բոլոր կանոնակարգերը նախատեսում են անցումային շրջան, առանձին դեպքերում՝ բավականին երկար, մինչեւ երեք-հինգ տարի,-նշել Է ԵԱՏՀ-ի կոլեգիայի նախագահը: -Բիզնեսի հետ հետադարձ կապը մեր Միության հաջողության գործնական պայմանն Է: Ուստի արդեն մշակման փուլում մենք փաստաթղթերի բոլոր նախագծերը քննարկում ենք ձեռնարկչական հանրակցության հետ, ինչպես նաեւ գնահատում ենք գործարար ակտիվության վրա ընդունվող կանոնակարգերի հնարավոր ազդեցությունը»: Իր ելույթում ԵԱՏՀ-ի կոլեգիայի նախագահը ուշադրություն Է դարձրել նաեւ առեւտրական քաղաքականության հարցերի վրա: Նա ընդգծել Է, որ ԵԱՏՄ-ի առեւտրական քաղաքականությունը միտված Է երրորդ երկրների հետ փոխշահավետ գործընկերային, իսկ մի շարք դեպքերում՝ նաեւ արտոնյալ հարաբերությունների ձեւավորմանը:
Տիգրան Սարգսյանը նշել Է, որ առեւտրական այն համաձայնագրերը, որոնք քննարկվում են այսօր եւ կարող են կնքվել մոտ հեռանկարում, կարելի Է բաժանել երկու խմբի. համաձայնագրեր, որոնք ստեղծում են լիաֆորմատ ինստիտուցիոնալ շրջանակներ, նպաստում առեւտրատնտեսական համագործակցության զարգացմանը, եւ համաձայնագրեր ազատ առեւտրի մասին:
Առաջին տիպի համաձայնագրի օրինակ կարող Է դառնալ Չինաստանի ժողովրդական Հանրապետության հետի առեւտրատնտեսական համագործակցության համաձայնագիրը: Այդ փաստաթուղթը հիմնվում Է Առեւտրի համաշխարհային կազմակերպության կանոնների վրա եւ համագործակցության իրավական բազայի ստեղծում Է նախատեսում այնպիսի բնագավառներում, ինչպիսիք են՝ ոչ տարիֆային կարգավորումը (տեխնիկական, սանիտարական եւ ֆիտոսանիտարական կարգավորումը), մաքսային ընթացակարգերը, առեւտրի ընթացակարգերի դյուրացումը, ինտելեկտուալ սեփականությունը:
ԵԱՏՀ-ի կոլեգիայի նախագահն իր ելույթում հատուկ շեշտադրել Է համագործակցությունը եվրոպական երկրների եւ Եվրամիության հետ: Նա նշել Է, որ Եվրասիական տնտեսական միությունը միշտ բաց Է եղել ԵՄ-ի եւ ԱՄՆ-ի հետ փոխգործակցության զարգացման համար, եւ ուշադրություն Է դարձրել այն բանի վրա, որ կոոպերացում Է սկսվել ԵԱՏՀ-ի եւ Եվրահանձնաժողովի կառուցվածքային ստորաբաժանումների միջեւ. «Ես վստահ եմ, որ Եվրոպական եւ Եվրասիական միությունների վերազգային մարմինների միջեւ համագործակցությունը համապատասխանում Է բիզնեսի եւ մեր բոլոր երկրների շահերին, ուրեմն՝ մեզ հարկավոր Է երկխոսության օրակարգն ընդլայնել բոլոր այն հարցերի շուրջ, որոնք մտնում են մեր իրավասության եւ մեր եվրոպացի գործընկերների իրավասության մեջ»:
Ելույթի ավարտին Տիգրան Սարգսյանը հայտարարել Է. «Այստեղ իմ ներկայությունը բազմաթիվ խոսքերից ավելի լավ Է վկայում այն մասին, որ մենք պատրաստ ենք կառուցողական եւ արդյունավետ հարաբերություններ կառուցել բոլոր նրանց հետ, ովքեր մեզ ընդունում են որպես գործընկերների: Բայց ակներեւ Է, որ մեր միջեւ ավելի սերտ համագործակցության առկայությունը թույլ կտար ուժեղացնել ամերիկյան ընկերությունների դիրքերը ԵԱՏՄ-ում, իսկ եվրասիական բիզնեսինը՝ ԱՄՆ-ում: Նոր աշխարհը, որի հետ մենք այսօր գործ ունենք, դա, նախեւառաջ, արագորեն փոփոխվող իրականությունն Է: Այդ իրականության մեջ կարեւոր նշանակություն ունի նոր նորմերի ու ստանդարտների մշակումն ու ներդրումը: Այդ ուղղությամբ փոխշահավետ համագործակցությունը թույլ կտա մշակել այնպիսի նորմեր ու ստանդարտներ, որոնց շնորհիվ ձեռնարկատերերն ու երկրները ավելի հեշտությամբ եւ ավելի քիչ ծախսերով կկարողանան արձագանքել այդ փոփոխություններին: Մինչդեռ համագործակցության բացակայությունը բերում Է նոր խոչընդոտների ու սահմանափակումների, ինչը չի համապատասխանում բիզնեսի շահերին»:
ԵԱՏՀ-ի կոլեգիայի նախագահի ելույթից հետո հնչած հարցերն ու մեկնաբանությունները ի հայտ են բերել գործարար համաժողովի մասնակիցների մեծ հետաքրքրությունը եվրասիական ինտեգրացման նկատմամբ: