«Քաղաքական կուրության հետևանք են ազգայինն արժեզրկելու և օտարինը նմանակելու մեր անհագ մղումները». «Փաստ»
Հարցազրույց«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
«Փաստի» զրուցակիցն է դերասանուհի Մարի Գրիգորյանը:
-Տիկի՛ն Գրիգորյան, հայաստանյան մշակութային կյանքը ներսից եք ճանաչում: Ինչպե՞ս եք գնահատում այն՝ իր ինտրիգներով, դրական և բացասական կողմերով:
-Ցանկացած ոլորտ ունի իր թե՛ բացասական, թե՛ դրական կողմերը, իր խարդավանքները, սակայն մշակութային ոլորտը, ինչպես ասում են, խոշորացույցի տակ է: Արտիստներն ուշադրության կենտրոնում են, բայց դա արդյունավետ չի օգտագործվում, չի նպաստում մշակույթի էլ ավելի լավը լինելուն: Ինքս, «ներսում» լինելով, տխուր եմ գնահատում իրավիճակը, քանզի հատկապես մշակույթի ոլորտում բանեցվող քաղաքականությանը հաջորդում են ցավոտ ու հիվանդագին արձագանքներ: Ամեն ինչին տրվում է քաղաքական գնահատական: Ցավոք, Հայաստանում «ծաղկում են» գորշ սերիալները, իսկ թատրոնների զգալի մասը հիմնականում հետևում է սերիալների պահանջարկին ու որակին: Իսկ հանդիսատեսը ծուլացել է: Նա գերադասում է տանն անվճար դիտել այն դերասանին, որի ոչնչով չտարբերվող խաղը թատրոնում տեսնելու համար պիտի վճարի 2000- 5000 դրամ:
-Ճահճացման վտանգ տեսնո՞ւմ եք: Իսկ գուցե մշակույթն արդեն ճահճացե՞լ է:
-Նայած, թե ինչ ենք հասկանում ճահճանալ ասելով: Գիտեք՝ մեկ տարի առաջվա սպասքը հին է, բայց մեկ դար առաջվանն արդեն հնություն ու արժեք է: Շատ կցանկանայի, որ մենք կարողանայինք պահպանել մեր հայկական թատրոնը՝ հնադարյան, միջնադարյան իր ձևերով ու մեթոդներով: Պատկերացրեք՝ որքան հետաքրքիր կլիներ: Գիտեմ, որ այդպիսի ավանդական թատրոններ կան Ճապոնիայում և Հնդկաստանում: Մարդիկ ստեղծում են նորը՝ առանց վնասելու հինը: Իրականում քաղաքական կուրության հետևանք են ազգայինն արժեզրկելու և օտարինը նմանակելու մեր անհագ մղումները: Ինչևէ: Ես «սովետի» սերունդ եմ: Այն ժամանակ շատ կաղապարված էր թատրոնը, իսկ այսօր թեև ազատ է, բայց ազատագրված չէ: Չկան ուղղություններ, ոճեր, դպրոցներ: Բոլորը գործում են մի սիստեմով: Այ սա՛ է ճահճացումը: Մշակույթն ունի ձևափոխվելու ու ժամանակի հետ քայլելու խնդիր: Այդ «սրախիճ, տատասկապատ ճանապարհը» արվեստը, թատրոնը միշտ էլ կրկնել է, բայց թե ինչ է ձեռք բերել արդյունքում՝ ամեն ձևափոխումից հետո, թող գնահատեն ժամանակագիրները:
-Նոր սերունդն ինչպիսի՞ն է ձեր աչքերով: Նրանց միջոցով հնարավո՞ր է մշակութային կյանքում թարմություն բերել կամ, ինչպես հիմա ընդունված է ասել, հեղափոխություն իրագործել:
- Շատ կան տաղանդավոր երիտասարդներ: Գիտեք, բնությունը երբեք չի զլանում, չի թերանում, օժտում է: Թերանում ենք մենք: Ներկայիս երիտասարդները հայտնվել են հենց այդ անցումային ոլորապտույտի մեջ, և եթե նրանց սովորեցնեն իսկապես ստեղծագործել, պրպտել, չկրկնվել, լինել ազնիվ ու անկեղծ կերպավորած մարդու մեջ, ապա համատեղ ստեղծագործական ընթացքի մեջ գուցե և ստացվի այն հեղափոխությունը, որը չափազանց անհրաժեշտ է ժամանակակից հայ թատրոնին: Այսօրվա երիտասարդ դերասանը, որքան էլ ուսյալ ու տաղանդավոր լինի, պիտի կայանա ավելի փորձառու ու տարեց դերասանների հետ և կողքին՝ նրանց հետ միաժամանակ բեմ ելնելով: Բայց քանի որ կա որոշակի տարանջատում երիտասարդների ու փորձառու դերասանների միջև, այդ շիկացումը, թրծումը բեմում չի կատարվում, մոգությունը տեղի չի ունենում, և հանդիսատեսը չի խաբվում կամ խաբվում է կարճատև: Հանդիսատեսը պիտի թատրոնից հեռանա ոչ թե թեթևացած, այլ՝ լցված:
-Նկատել ենք, որ հեռուստատեսային նախագծերում բավական քիչ մասնակցություն եք ունենում: Հրավերների պակա՞ս կա, թե՞ ձեր ցանկությունն է նվազել նման նախագծերում ներկայանալու:
-Թե՛ մեկը, թե՛ մյուսը: Հրավերների պակասը գալիս է նրանից, որ ես իրենց տեսակից, կատեգորիայից չեմ: Ես «աստղ» չեմ ու չեմ էլ դառնա: Ես մշակույթի զինվոր եմ, ապստամբ՝ թե կուզեք: Իսկ վերջերս փոքրիկ դերակատարում ունեցա Հանրայինում նկարահանված՝ Վարդգես Պետրոսյանի «Վերջին ուսուցիչը» 16 սերիայից բաղկացած սերիալում: Այդպիսի սերիալներում պատրաստ եմ նկարահանվել և աշխատել բանիմաց ռեժիսորների ու պրոֆեսիոնալ անձնակազմի հետ: Խոստովանում եմ՝ չեմ նկարահանվի այնպիսի սերիալներում, որտեղ Մոնթե անունը հնչեցվում է «դահիճ» մականվան հետ զուգահեռ, և պղծվում նահատակ ազգային հերոսի հիշատակը, եթե անգամ ինձ չլսված հոնորար առաջարկեն: Այժմ ընդգրկված եմ 2 մանկական ներկայացման մեջ, իսկ մեծահասակների համար բեմադրվող ներկայացումներում արդեն երեք տարի է՝ չեմ ընդգրկվում՝ ինձ համար անբացատրելի ու անհասկանալի պատճառներով:
- Վերջում՝ քաղաքականությունից: Հեղափոխությունից մեկ տարի է անցել: Ինչպիսի՞ն էին ակնկալիքները և արդյոք արդարացա՞ն:
- Այս հարցում շատ կարևոր է լինել իրատես, այնինչ շատ են հոռետեսներն ու լավատեսները: Իմ բնույթով միշտ եմ եղել հեղափոխական և եղել եմ դրա մեջ: Ինձ դուր է գալիս պրոցեսը: Տեղի է ունենում լավ պրոցես, կարևոր մի էտապ, որի ընթացքում կունենանք ձախողումներ էլ, ձեռքբերումներ էլ: Շատ կարևոր է չշեղվել նպատակներից և գործել միշտ հանուն ազգի, պետության և մարդու: Իմ ակնկալիքները շարունակում են արդարանալ, և շարունակում եմ վստահել՝ թեև չեմ անտեսում սխալները: Չկա կատարյալ համակարգ և կատարյալ առաջնորդ, քանզի ժամանակը կանգնած չէ, և իրավիճակները ենթակա են անընդհատ փոփոխման՝ թե՛ երկրի ներսում և թե՛ դրսում:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում