Շվեյցարացի հանդիսատեսն արցունքն աչքերին է ունկնդրում հայկական երաժշտությունը
ՀարցազրույցՕրերս տեղեկացանք, որ հեռավոր Շվեյցարիայում ՀՀ դեսպանության հովանու ներքո «Պուպլենժ դասական երաժշտության փառատոնի» շրջանակներում տեղի է ունեցել համերգ, որը կրել է «Հայկական երեկո» խորագիրը:
Երեկոյի ընթացքում հանդես են եկել ջութակահար Ռոբերտ Ստեփանյանը, դաշնակահար Նիկիտա Մնդոյանցը և դուդուկահար Լևոն Մինասյանը: Երաժիշտների կատարմամբ հնչել են կոմպոզիտորներ Կարեն Խաչատուրյանի, Էդուարդ Միրզոյանի, Խաչատուր Ավետիսյանի, Նիկիտա Մնդոյանցի և Էդվարդ Բաղդասարյանի ստեղծագործությունները։
Նշենք նաև, որ «Պուպլենժ դասական երաժշտության փառատոնը» հիմնադրվել է 2010 թ․-ին դաշնակահար Ֆրանսուա-Կզավիե Պոզատի կողմից իր հայրենի Պուպլենժ քաղաքում։ Յուրաքանչյուր ամառ փառատոնի շրջանակներում կազմակերպվում են մեկ տասնյակից ավելի համերգներ: Այն ներկայում համարվում է Ժնևի շրջանի ամենահեղինակավոր փառատոններից մեկը և հասարակական լայն հետաքրքրություն է առաջացնում։
Այս առիթով Orer.am-ը զրուցել է նախագծի համակարգող Անի Գասպարյանի հետ, ով 2013 թվականից համագործակցում է փառատոնի կազմակերպիչների հետ, և ձևավորված ավանդույթի համաձայն ամեն տարի կազմակերպվում է համերգ հայ երաժիշտների մասնակցությամբ:
Մինչև 2018 թվականը համագործակցել են Հայաստանի պետական կամերային նվագախմբի ( գեղարվեստական ղեկավար՝ Վահան Մարտիրոսյան) հետ:
- Անի, խնդրում եմ ասեք, սովորաբար ինչ սկզբունքով են ընտրվում երաժիշտները և ինչպես եք ընտրում թե ո՞ր կոմպոզիտորների ստեղծագործությունները պետք է ներկայացվեն փառատոնի ժամանակ:
- Ազգային համարվող դուդուկի և դասական նվագարանների առաջին հայացքից արտառոց թվացող համադրության միտքը ծագեց անցյալ տարի, երբ նույն փառատոնի շրջանակներում համերգով հանդես եկավ քանոնահար Նարեկ Կազազյանը, թավջութակահար Աստղիկ Սիրանոսյանի և դաշնակահար Լևոն Ավագյանի հետ: Այն բավական մեծ ընդունելության արժանացավ տեղի հանդիսատեսի կողմից:
Ինչպես անցյալ տարի, այնպես էլ այս տարի երաժշտական գործիքների նման համադրությունը շատ մեծ արձագանքի արժանացավ: Բավական հուզիչ էր թե՛ տեղի հայ համայնքի և թե օտարազգի հանդիսատեսի համար: Համերգն ունեցավ շատ մեծ հաջողություն: Բոլոր տոմսերը վաղուց էին վաճառվել, քան սովորաբար լինում է: Նույնիսկ հանդիսատեսներ կային, որոնք կանգանած էին դիտում համերգը: Կարող եմ ասել, որ Պուպլենժի եկեղեցում նույնիսկ կանգնելու տեղ չկար:
Համերգին ներկա էին նաև Շվեյցարիայում ՀՀ արտակարգ և լիազոր դեսպան Անդրանիկ Հովհաննիսյանը և դեսպանորդ նախարար Նաիրի Պետրոսյանը: Կարող եմ արձանագրել նաև, որ այս համերգը ևս մեծ խանդավառությամբ ընդունվեց հանդիսատեսի կողմից:
- Հետագա համագործակցության ինչ հեռանկարներ կան, որոնց մասին այս պահին կցանկանաք բարձրաձայնել:
- Այն խանդավառությունը, հուզմունքն ու չեմ վարանի ասել՝ արցունքները, որոնք ես տեսա հանդիսատեսի աչքերին, կարծում եմ պարտավորեցնող է, և պետք է ամեն ինչ անել, որպեսզի համագործակցությունը շարունակություն ունենա: Նշեմ նաև, որ այս տարի փառատոնի տասը տարին է լրանում, որի հանդիսավոր արարողությունը տեղի կունենա սեպտեմբերի մեկին՝ Ժնևի Վիկտորիա Հոլ դահլիճում:
Նշեմ նաև, որ համերգի հանդիսատեսը հիմնականում շվեյցարացիներ էին, որը նաև ինձ ուրախացնում է: Ես կարևորում եմ, որ հայ երաժիշտներն ու կոմպոզիտորները հնարավորություն ուենան հանդես գալ միջազգային հեղինակավոր փառատոններին, քանի որ այն մի կողմից օգնում է հայկական երաժշտության հանրահռչակմանը, մյուս կողմից հայ երաժիշտների համար միջազգային հարթակներ դուրս գալու լավագույն հնարավորությունն է:
Դա նաև փափուկ դիվանագիտության քայլ կարելի է համարել սեփական երկիրը, ժողովրդին ու մշակույթը միջազգային ասպարեզներում ճանաչելի դարձնելու համար: Դա իմ մեծ երազանքն է, որի իրականացման համար պատրաստ եմ ամեն կերպ աջակցել:
Այս ընթացքում ես բացահայտել եմ, որ միջազգային ասպարեզում հայ երաժիշտների շռնդալից հաջողությունները պայմանավորված են նրանց շատ բարձր մակարդակով և մեծ տաղանդով, ինչը չի վրիպում բարձրաճաշակ հանդիսատեսի կողմից: Եվ միայն այն փաստը, որ Շվեյցարիայի դասական երաժշտություն հեռարձակող Espace 2 ռադիոալիքը ևս հետաքրքրություն հայտնեց մեր երաժիշտների կատարումները ձայնագրելու, հետագայում հեռարձակելու համար, ևս մեկ վկայությունն է այն բանի, որ օտարազգի հանդիսատեսը բարձր է գնահատում մեր երաժիշտների արվեստն ու հոգեհարազատ համարում հայկական երաժշտարվեստը: Սա ևս բավական ուշագրավ փաստ է, որը հայկական մշակույթը միջազգային հարթակներում ներկայացնելու պարտավորություն է առաջացնում:
Արմինե Գրիգորյան