Շահույթ ստանալու մասին չեն մտածում, այս տարվա առումով որևէ հույս չունեն. «Փաստ»
Հարցազրույց«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Գաղտնիք չէ, որ համաճարակից առավել տուժած ոլորտների ցանկում առաջիններից զբոսաշրջությունն է, որն իր հերթին ունի տարբեր ճյուղեր: Հյուրանոցների ասոցիացիայի խորհրդի անդամ, «Թուֆենկյան» ընկերության գլխավոր տնօրեն Հակոբ Հակոբյանի հետ զրույցում անդրադարձել ենք այն խնդիրներին, որոնց առջև են հյուրանոցային տնտեսությունները:
Մեր զրուցակիցը հյուրանոցային տնտեսությունների երկու տեսակ առանձնացրեց. «Առաջինը Երևանի հյուրանոցներն են, երկրորդը՝ մարզերում գտնվողները: Մարզերում գտնվող հյուրանոցների վիճակն այսօրվա դրությամբ մի փոքր ավելի լավ է, քան Երևանում գտնվող հյուրանոցներինը:
Սա բացատրվում է ներքին տուրիզմի որոշակի պոտենցիալով՝ ամառվա ամիսներին Երևանից կամ մյուս քաղաքներից մեր քաղաքացիների այցերով: Իհարկե, ամեն դեպքում, չենք կարող իրավիճակը համեմատել անցած տարվա հետ: Մարդիկ հիմա փորձում են տանից շատ դուրս չգալ, անծանոթ վայրեր չգնալ:
Ընդհանուր առմամբ, եթե համեմատենք անցած տարվա եկամուտների հետ, կարելի է ասել, որ այս պահի դրությամբ անցած տարվա համեմատ հյուրանոցները շուրջ 5 անգամ ավելի պակաս իրացում ունեն: Խոսքը մարզերի հյուրանոցների մասին է: Երևանի հյուրանոցները շատ ավելի վատ վիճակում են:
Հյուրանոցների մի մասն առայժմ փակ է: Որոշ հյուրանոցներ, ամեն դեպքում, փորձում են բացել, աշխատակիցներին աշխատանքի կանչել:
Մի շարք հյուրանոցներ, իհարկե, չփակվեցին, բայց աշխատակազմի զգալի մասին աշխատանքից ազատեցին: Հյուրանոցների մի մասը կարանտինի սկզբնական շրջանում պետության հետ մի քիչ աշխատեց, մասնակցեց մեկուսացման գործընթացներին: Այս առումով որոշ չափով հնարավոր եղավ աշխատողների մի մասին պահել, բայց հետո այդ գործընթացն էլ ավարտվեց:
Կան հյուրանոցներ, որոնք ընդհանրապես ազատել են իրենց աշխատակիցներին:
Կան նաև այնպիսիք, որտեղ թեպետ աշխատանքի չեն գալիս, բայց սեփականատերերը աշխատավարձի որոշ չափով փորձում են վճարել աշխատակիցներին՝ հույս ունենալով, որ կվերսկսեն գործունեությունը: Կան նաև հյուրանոցներ, որոնք այս խմբերի, այսպես ասած, մեջտեղում են. աշխատակիցների մի մասին ազատել են աշխատանքից, մի մասի աշխատավարձը նվազեցրել են:
Տվյալ դեպքում ամեն ինչ կախված է ֆինանսական հնարավորություններից: Հստակ թիվ ասել չեմ կարող, բայց այն, որ որոշ մարդիկ կորցրել են իրենց աշխատատեղը, քանի որ այն փակվել է, փաստ է, մնացածն էլ ստանում են ավելի նվազ եկամուտ, ինչը ևս փաստ է»: Հակոբ Հակոբյանը շեշտեց, որ, ընդհանուր առմամբ, բոլորի մոտ սպասողական վիճակ է. «Սպասում են, թե չվերթները երբ կբացվեն: Իհարկե, պարզ է, որ ներգնա տուրիզմը զրոյական մակարդակում է: Մենք, առհասարակ, որևէ մեկս այս տարվա առումով որևէ հույս չունենք»:
Ինչ վերաբերում է գնային փոփոխություններին՝ Հ. Հակոբյանը շեշտեց.
«Հյուրանոցային ծառայությունների գներն անցած տարվա համեմատ 20, 30 որոշ դեպքերում անգամ 50 տոկոսով է նվազել են:
Խոսքը հատկապես Երևանից դուրս գտնվող հյուրանոցների մասին է: Առհասարակ, հիմա հյուրանոցային տնտեսության մենեջմենթը չի մտածում որևէ շահույթ ստանալու մասին: Հյուրանոցային տնտեսությունների մենեջմենթն այս պահին զբաղված է զուտ մարդկանց աշխատավարձ տալու, կոմունալները վճարելու հարցերով»:
Հաշվի առնելով, որ «Հյուրանոցների ասոցիացիան» ավելի վաղ կառավարությանը առաջարկներ էր ներկայացրել, Հ. Հակոբյանի հետ զրույցում անդրադարձանք նաև ստացած արձագանքներին:
«Մեր առաջարկությունները կարելի է երկու մասի բաժանել: Կարճաժամկետ առումով մեր առաջարկությունների մեջ եղել են մասնավորապես հարկերից ազատվելու և ուղիղ սուբսիդավորման տարբերակները:
Այս առումով միայն շահութահարկի կանխավճարի մասը կիրառվեց: Ուղիղ սուբսիդավորում չեղավ, թեպետ տուժած ոլորտների աշխատողները կարողացան աշխատավարձի չափով գումար ստանալ»,-ասաց նա՝ ընդգծելով, որ խնդիրը միջնաժամկետ կամ երկարաժամկետ կտրվածքով լուծումների անհրաժեշտության մեջ է:
«Մեկ կամ անգամ երկու տարում հնարավոր չէ հետ բերել այն, ինչը ունեցել ենք, ենթադրենք, 2019 թվականին: Իսկ թե վերականգնումը որքան կտևի, դժվար է ասել: Որոշ փորձագետների կարծիքով՝ այն 2, 2,5 և անգամ 3 տարի կարող է տևել: Մենք արդեն 3-4 ամիս է՝ այս իրավիճակում ենք:
Եթե մեկ ամիս կամ երկու ամիս հետո ավիաուղիները վերսկսեն ավիափոխադրումները, միևնույն է, այս տարի շատ բան փոխելն անհնար է: Այն ազդեցությունը, որը կարող էր թողնել վիրուսը, արդեն թողել է: Մենք հիմա ավելի շատ պետք է ապագայի մասին մտածենք»,-ասաց նա՝ հավելելով, որ հենց այս պատճառով էլ իրենց առաջարկներից մեկը ԱԱՀ դրույքաչափի վերանայմանն էր վերաբերում:
«Մեր առաջարկի մեջ մտնում էր հյուրանոցային տնտեսությունների ԱԱՀ-ն նվազեցնել առնվազն երեք տարի ժամկետով, որպեսզի երկու-երեք տարվա ընթացքում նորից ոտքի կանգնելու հնարավորություն ունենանք: Բայց այդ առաջարկությունն էլ է առայժմ անարձագանք: Հասկանալի է՝ պետությունը ծրագրերն իրականացնում է այնքանով, որքանով կարողանում է, բայց այն, որ տուրիզմի ոլորտին մի քիչ ավելի հասցեական օգնություն է պետք, ակնհայտ է»,-եզրափակեց Հ. Հակոբյանը:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում