Հեքիաթների «վառարանը».բրնձի եփման կաթսայից մինչև բազմաֆունկցիոնալ սարք․ «Փաստ»
Lifestyle«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Ինչպես և խոհանոցային տեխնիկայի ոլորտում բազմաթիվ այլ օգտակար նորամուծություններ, առաջին բազմաեփիչները ևս «ծնվել» են ճապոնացիների կողմից անցյալ դարի 30-ական թվականներին: Ընդ որում, սկզբից դրանք հարմարեցվել են բացառապես բրնձի պատրաստման համար և կոչվել են բրնձի եփման կաթսաներ: Կայսերական բանակի հրամանով բրնձի եփման կաթսաները զանգվածային արտադրության մեջ են մտցվել 1937 թվականին: Սարքը իրենից ներկայացրել է փայտյա տարողություն, որին միացված են էլեկտրոդներ։ Փայտանյութը, տարօրինակ կերպով, օգտագործվել է որպես բրնձի և ջրի համար նախատեսված տարա, իսկ սարքն ինքնին աշխատել է ոչ թե փայտով կամ ածուխով, այլ էլեկտրաէներգիայով: Մետաղական տաքացուցիչները էլեկտրական հոսանք անցկացնելու միջոցով շիկացել են և դրանով իսկ ջուրը եռացրել բրինձը եփելու համար։
1945 թվականին հայտնի ճապոնական Mitsubishi ընկերությունը փայտե բրնձի եփման կաթսայի նմանությամբ թողարկել է ալ յումինե էլեկտրական կաթսա բրնձի պատրաստման համար, բայց առանց ավտոմատ կառավարման, ուստի տնային տնտեսուհիները ստիպված են եղել ինքնուրույն միացնել և անջատել այդ «կախարդական կաթսան»: Չնայած այն հանգամանքին, որ նման սարքերը մեծ քանակությամբ էլեկտրաէներգիա էին ծախսում և ժամանակ էին պահանջում, դրանք շատ տարածված են եղել: Բրնձի եփման առաջին կաթսաները երկու տարայով, որոնք դրված են մեկը մյուսի մեջ, հայտնվել են 1956 թվականին և թողարկվել ճապոնական Toshiba ընկերության կողմից։ Սարքի տարաներից մեկի մեջ բրինձ են լցրել, իսկ մյուսի մեջ՝ ջուր։ Դրանք աշխատել են էլեկտրական թեյնիկի սկզբունքով։ Երբ ջուրը եռացել է, դա նշանակել է, որ բրինձը եփվել է, և կաթսան ինքնաբերաբար անջատվել է՝ միաժամանակ տնային տանտիրուհուն ձայնային ազդանշան տալով։
Երբ հայտնագործվել է ավտոմատ վայրկենաչափը, բրնձի եփման կաթսան սկսել է վերածվել բազմաեփիչի, քանի որ հնարավորություն է առաջացել ընտրել պատրաստման ժամանակը: Իսկ դա հնարավոր է դարձրել այդ կաթսայում պատրաստել ոչ միայն բրինձ, այլ նաև այլ ուտեստներ: 1965 թվականին Zojirushi Termos ընկերությունը ստեղծել և սկսել է արտադրել ուտելիքի ավտոմատ տաքացման սարք, որոնք այն ժամանակվա «կախարդական կաթսաներն» էին իրենց ֆունկցիոնալությամբ։ 1990-ականների վերջին բրնձի եփման կաթսաները աստիճանաբար սկսել են համալրվել այլ գործառույթներով և, ի վերջո, վերածվել են բազմաեփիչների: Դրանք արդեն ունեցել են միկրոպրոցեսորներ, որոնք պատասխանատու են ընտրված ծրագրերի ճշգրիտ աշխատանքի համար: Բազմաեփիչ բառն ինքնին գալիս է «մուլտի»՝ «բազմաթիվ» բառից, այսինքն՝ շատ եփել կամ շատ բաներ եփել: Ժամանակակից բազմաեփիչն ունի բազմաթիվ հնարավորություններ, որոնք հեշտացնում են տնային տնտեսուհիների կյանքը:
Առաջին ժամանակակից բազմաեփիչը թողարկվել է Redmond ընկերության կողմից: Այդ ժամանակից ի վեր այդ սարքը մշտապես կատարելագործվել է. օրինակ՝ հիմա անգամ կարելի է այն հեռավորության վրա կառավարել՝ օգտագործելով սմարթֆոնը, ներբեռնել ուտեստի պատրաստման ծրագրեր՝ օգտագործելով հիշողությունը: Հիմա բազմաեփիչները կոմպակտ են, տնտեսող, շարժական, մատչելի, հագեցած հսկայական հնարավորություններով և մի շարք գործառույթներով, որպեսզի հեշտությամբ փոխարինեն խոհանոցային տեխնիկայի մեծ մասին, ներառյալ վառարանին, ջեռոցին և նույնիսկ տապակին: Այսպիսով, գիտության և տեխնոլոգիական առաջընթացի շնորհիվ իրականացել է հեքիաթային կախարդական այն կաթսայի մասին դարավոր երազանքը, որն ինքնուրույն պատրաստում է ամենահամեղ և առողջարար ուտեստներ՝ զգալիորեն խնայելով ժամանակ, ջանք և նույնիսկ ընտանեկան բյուջեն։
ԿԱՄՈ ԽԱՉԻԿՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում