Սառցակալած գարեջրի պատահական «գյուտը». «Փաստ»
Lifestyle«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Գարեջրի յուրաքանչյուր սիրահար լսել է հայտնի Oktoberfest գարեջրի փառատոնի մասին, որն ամեն տարի անցկացվում է Մյունխենում։ Սակայն դա միակ խոշոր գարեջրային փառատոնը չէ, որ տեղի է ունենում այդ քաղաքում։ Կա նաև Starkbierfest փառատոնը, որի մասին քչերը գիտեն։ Այդ փառատոնի հիմնական շեշտը դրված է թունդ գարեջրի վրա, որոնք են՝ բոկը, դոպպելբոկը և դրանց այլ տարատեսակները: Թունդ գարեջուրը՝ բոկը, հայտնվել է Էյնբեկում: Ներքին Սաքսոնիայի այդ քաղաքը միացել է Հանզեական լիգային 1368 թվականին։ Էյնբեկի գարեջրի գործարանները միության մյուս քաղաքներին մատակարարում էին մուգ ըմպելիքներ, որոնք արդեն եփում էին ոչ թե տեղական խոտաբույսերով, այլ գայլուկով:
Այդ ըմպելիքի երկրորդ հատկանիշն այն էր, որ գարեջուրը մի քանի ամիս հնեցվում էր սառը սենյակում։ Այդ ըմպելիքը, շնորհիվ ալկոհոլի բարձր պարունակության, կարելի էր երկար պահել, ինչը նշանակում է, որ այն կարելի էր տեղափոխել երկար տարածություններով։ Կան ապացույցներ, որ այն նույնիսկ հասցրել են Երուսաղեմ։ Այնուամենայնիվ, Էյնբեկի բոկ գարեջրի կարևորագույն առևտրային ուղղությունը եղել է Մյունխենը։ Մինչ «Մաքրության մասին» օրենքի ընդունվելը գարեջուրը, որպես այդպիսին, որակյալ չի եղել, քանի որ այն պատրաստվել է գրեթե ամեն ինչից, և ազնվականները նախընտրել են Էյնբեկի գարեջուրը: Ի դեպ, Hofbrau գարեջրի գործարանը ստեղծվել է 1589 թվականին հենց այն նպատակով, որ նվազեցնի դուքս Վիլհելմ 5-րդի «գարեջրային» ծախսերը: Այնուամենայնիվ, Մյունխենում գարեջրագործությունը սկսել է զարգանալ միայն 1612 թվականին, երբ գարեջրագործ Էլիաս Պիչլերը տեղափոխվել է այնտեղ Էյնբեկից: 19-րդ դարի կեսերին բոկ թունդ գարեջուր սկսել են եփել նաև այլ երկրներում՝ Հոլանդիայում, Բելգիայում և Բալթյան երկրներում։
Դասական բոկը թունդ ներքին ֆերմենտացված գարեջուր է (6,5 %-ից ավելի թնդությամբ): Ունի ածիկային համ՝ գայլուկի մեղմ հետհամով: Համում շատ հաճախ առկա են լինում կարամելային և ծխային նոտաներ, ինչը երկար եփելու արդյունք է։ Դոպպելբոկը բոկի տարատեսակ է: Չնայած իր «կրկնակի» նախածանցին, այդ գարեջուրն այնքան էլ թունդ չէ։ Դրանում ալկոհոլի պարունակությունը, ինչպես սովորական բոկերում, 7-12 % թնդության սահմաններում է։ Այդ գարեջուրը հայտնվել է Պաուլանի վանքում 17-րդ դարում։ Այնտեղ շատ հագեցած գարեջուր էին եփում, որը վանականները պահքի ժամանակ հացի փոխարեն էին օգտագործում։ Ներկայում այդ գարեջուրն արտադրվում է Paulaner Salvator անվամբ։ Ի դեպ, Starkbierfest գարեջրի փառատոնն անցկացվում է հենց պահքի օրերին։ Ավելի քիչ հայտնի բոկի տեսակ է այսբոկը, որը պա տ ա հ ա բար է պատ րաստ վ ե լ Reichelbrau գարեջրի գործարանում:
Անփույթ աշակերտը մոռացել է տակառները նկուղ տեղափոխել, որի պատճառով էլ գարեջուրը գիշերը սառել է։ Գարեջրի գործարանի սեփականատերը ստիպել է նրան խմել այն պղտոր հեղուկը, որը մնացել էր սառույցի կտորների մեջ։ Համտեսելով խմիչքը՝ օգնականը շատ է զարմացել դրա գերազանց հարուստ համից, որի մասին էլ շտապել է պատմել վարպետին։ Այսբոկը պարունակում է 9-ից 14 % ալկոհոլ: Այն նման թնդություն ձեռք է բերում այն պատճառով, որ ալկոհոլը և ջուրը տարբեր սառեցման աստիճաններ ունեն: Այսինքն՝ սառեցված գարեջրի սառույցի մի մասը հեռացնելով՝ կարելի է ստանալ ավելի հագեցած և թունդ ըմպելիք:
ԿԱՄՈ ԽԱՉԻԿՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում