Եթե բնապահպաններն իրական լինեին՝ ճանապարհ փակելն արդարացված կլինե՞ր․ Past.am
ՀասարակությունPast.am-ը գրում է․
Այսօր Հայաստանի մի քանի բնապահպան ասուլիս էին կազմակերպել «Ադրբեջանի բնապահպանական հանցագործությունները» թեմայով։ Դժվար է անկախությունից ի վեր հիշել Հայաստանում նման թեմայով ասուլիսի դեպք։ Փոխարենը կարելի է հիշել տասյնակ, հարյուրավոր ասուլիսներ, բողոքի ակցիաներ, քայլերթեր ու արշավներ ընդդեմ հայաստանյան ու նաև արցախյան հանքերի։
Մի կողմ թողնենք թե որքանով են այդ հանքերն իրոք արժանի քննադատության։ Միգուցե և շատ արժանի են։ Բայց բառապաշարը, որով հայ ակտիվիստները տարիներ շարունակ լցրել են հանրային հարթակը Հայաստանում և Հայաստանից դուրս այսօր հնարավորություն է տալիս ադրբեջանցի կեղծ բնապահպաններին իրական մեղադրանքներ հնչեցնել հայկական կողմի հասցեին։
«Մահաբեր հանքեր», «հանքահեններ», «քաղցկեղի բուն», «հանքերի թալան», «ապօրինի հանքարդյունաբերություն», «տարածաշրջանի ջրերի աղտոտում», «հանք թե կյանք», այս բոլոր ձևակերպումները մենք ենք տվել ադրբեջանական կողմին, և այս համատեքստում էական չէ, դրանք օգտագործում են կեղծ բնապահպանները, թե Ադրբեջանի պետական մեքենան։
Նույնիսկ բնապահպանների այսօրվա ասուլիսի ընթացքում մի բառ չհնչեց ի պաշտպանություն Արցախի հանքերի որակի։ Փոխարենը, նորից հոխորտացին հայաստանյան հանքարդյունաբերողների դեմ։
Երեկ Հայաստանի հանքարդյունաբերական կազմակերպությունները հայտարարություն տարածեցին, որտեղ մտահոգություն էին հայտնում, որ Հայաստանում տարիներ շարունակ հնչող հայտարարությունները այսօր օգտագործվում են ադրբեջանցիների կողմից։ Հանքարդյունաբերողները կոչ էին անում զգույշ լինել նման մեղադրանքներում՝ Ադրբեջանի ձեռքը զենք չտալով։
Լրատվամիջոցներից մեկն էլ արձագանքել էր, թե՝ մենք փորձում ենք աշխարհին ներկայացնել, որ ճանապարհ փակողներն իրականում էկո-ակտիվիստ չեն, ինչ կարիք կար բնապահպանական արգումենտներից խոսել։ Իրականում հենց «բնապահպանական» արգումնետն է այսօր Ադրբեջանի զենքը, անկախ այն բանից, թե ովքեր են իրականում ճանապարհ փակողները։
Թիրախը՝ Կաշենի հանքն է, որն Արցախի տնտեսության հիմնական մասն է, ու թերևս միայն արցախցիները կարող են պատկերացնել, ինչ կլինի Արցախի հետ դրա չաշխատելու դեպքում։
Հետևաբար հենց բնապահպանական արգումենտն են օգտագործելու մեր դեմ և հենց հայկական հանքերի դեմ Հայաստանից հնչող մեղադրանքներն են ծնել ադրբեջանցիների «էկո» փաստարկը։ Ընդամենը երկու շաբաթ առաջ մեր մամուլում հերթական հայտարարություն տարածվեց, թե Հայաստանում պոչամբար է «պայթել», ինչը, պարզվեց կեղծ լուր էր։
Այն, որ Լաչինի միջանցքը փակողները էկո ակտիվիստ չեն, բոլորի համար պարզ է։ Բայց վախենամ, որ դեռեւս բոլորի համար պարզ չէ, որ Ադրբեջանը հենց «էկո» հարձակում է նախաձեռնում հայկական կողմի դեմ։
Հայաստանյան մամուլում պայթյունի մասին ճշտված լուրից հետո էր, որ Ադրբեջանի բնապահպանության փոխնախարարը հրապարակային հայտարարեց, որ Զանգեզուրի հանքը աղտոտում է իրենց տարածքով հոսող գետը։ Այդպես է դա թե ոչ՝ մենք չգիտենք, բայց հրապարակային հարթակում ծփող ու մեր իսկ կողմից տարածված լուրերը մեր օգտին չեն։
Այն, որ Ադրբեջանական հատուկ ծառայութնոնները նստել երկար մտածել են և որոշել են, որ ամենապատեհ ու հեշտ «գլխարկը», որը կարելի է հագցնել «խաղաղ» բողոքի ակցիայի գլխին՝ էկո ակտիվիզմն է, օրինաչափ է և այդ օրինաչափությունը ծնվել ու ծաղկել է Հայաստանում՝ հրապարակային զենք դառնալով ադրբեջանցիների ձեռքին։
Մենք հիմա ջանք ենք դնում ապացուցելու համար միջազգային հանրությանը, որ սրանք էկո-ակտիվիստ չեն, մինչդեռ մենք ենք նրանց ձեռքը դրել հազարավոր էջերի հանրային-հրապարակային նյութ այն մասին, որ Հայաստանի հանքրադյունաբերությունը մահ է տարածում տարածաշրջանում։ Մենք ենք առանց մի րոպե վարանելու հարթակ տրամադրել հաճախ մերկապարանոց հայտարարություններին։
Ու հիմա հանրային հարթակում Հայաստանի հանքերի դեմ հազարավոր, հարյուր հազարավոր էջերի հրապարակում կա, տեսանյութ, պետիցիաներ, միջազգային հարթակներին ուղղված բողոքներ, որոնք ծնվել են Հայաստանում։ Մինչդեռ Ադրբեջանի հանքերի աղետ լինելու մասին՝ ոչինչ կամ գրեթե ոչինչ։
Ստացվում է, որ Ադրբեջանի հանքերը լավ են շահագործվել, իսկ Հայաստանում՝ փնթի, անխնա, վտանգավոր։ Հենց այս «քեյսն» են հիմա մեր դեմ «կարում» Ադրբեջանում։ Ադրբեջանը երբեք բնապահպանական շարժում չի ունեցել։ Արգումնետների բազան, գործելաոճը, գործիքակազմը, տեքստերը, նույնիսկ երգերն ու պարերը, որոնք հիմա կիրառում են մեր դեմ ծնվել են Հայաստանում։
Շարունակությունը՝ սկզբնաղբյուր կայքում