Երևան, 18.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
Մակրոտնտեսական ակտիվության «առողջության» սուր դեֆիցիտը. «Փաստ» «Նա ձեռնտու է բոլորին, բացի Հայաստանից և հայ ժողովրդից». «Փաստ» Առաջին անգամ ՀՀ քաղաքացին ՌԴ նախագահի կողմից արժանացել է «Պատվոգրի». «Փաստ» Ի՞նչը չներվեց Շիրակի մարզպետին. «Փաստ» Բացարձակ փոքրամասնության արշավանքը Հայ եկեղեցու դեմ. «Փաստ» Թեհրան–Մոսկվա–Երևան. ձևավորվող նոր առանցք Եվրասիայում. «Փաստ» Օվերչուկի այցը Երևան. Մոսկվայի նոր ազդակները. «Փաստ» Եվրոպական օգնությո՞ւն, թե՞ միջամտություն. Կալլասի շտապողական քայլերը. «Փաստ» Թուրքիայի իշխող կուսակցությունը ներկայացրել է հայեցակարգային փաստաթուղթը, որը Էրդողանի հովանու ներքո պատրաստված նոր «Թուրան» ձևավորվելու գործողությունների պլանն է․ թյուրքագետ Թիմային մարզաձևերի զարգացումը


Ամեն տարի պասիվ ծխելու պատճառով աշխարհում մահանում է մոտ 1,3 մլն մարդ

Միջազգային

Մոտ 1,3 մլն մարդ աշխարհում ամեն տարի մահանում է պասիվ ծխելու հետեւանքով։ Այս մասին հայտարարել է Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը 2023թ. ծխախոտի գլոբալ համաճարակի մասին իր զեկույցում։

«Ամեն տարի ծխախոտի երկրորդային ծխի [ծուխ, որն արտաշնչում է ծխողը, ինչպես նաեւ արձակվում է ծխախոտից] ազդեցությունից մահանում է մոտ 1,3 մն մարդ։ Այդ բոլոր մահերը կարելի է կանխել»,- նշել են զեկույցի հեղինակները։ Նրանք հիշեցրել են, որ պասիվ ծխելը «ստեղծում է մահվան ռիսկեր սիրտ-անոթային, շնչառական, օնկոլոգիական հիվանդություններից, կաթվածից եւ 2-րդ տեսակի դիաբետից»։ ԱՀԿ-ում կարծում են, որ բոլոր երկրները, անկախ իրենց եկամուտի մակարդակից, «հնարավորություն ունեն կրճատելու մահասփյուռ ծխախոտի արտադրանքի պահանջարկը»։

Աշխարհի 44 երկրներում, որտեղ ապրում է 2,3 մլրդ մարդ, ընդունված չէ ԱՀԿ երաշխավորած վեց հակածխախոտային միջոցներից, որոնք ստացել են MPOWER անվանումը, ոչ մեկը։ Հանձնարարականների այդ համալիրը, որը ստեղծվել է 15 տարի առաջ, ներառում է ծխախոտի օգտագործման մոնիթորինգը, մարդկանց պաշտպանությունը ծխախոտի ծխից, օգնության տրամադրումը ծխելը դադարեցնելու նպատակով, նախազգուշացումը ծխախոտի հետ կապված վտանգների մասին, ծխախոտի արտադրանքի գովազդի վերահսկողությունը եւ դրա հարկերի բարձրացումը։ ԱՀԿ-ում երկրներին կոչ են արել «արագացնել ծխախոտի ծխից ազատ շրջակա միջավայրի մասին օրենքների ընդունումը»։

Զեկույցում նշվել է, որ «չնայած ուժեղ ընդդիմությանը» ծխախոտի արդյունաբերության եւ նրանց կողմից, ովքեր կապ ունեն դրա հետ, աշխարհի պետությունների գրեթե կեսը ընդունել է օրենքներ ռեստորաններում, սրճարաններում եւ բարերում ծխախոտի ծխից լիովին  ազատ տեղերի ստեղծման մասին։ Պետությունների երեք քառորդը մտցրել է կանոններ, որոնք մարդկանց պաշտպանում են ծխախոտից բուժական եւ ուսումնական հաստատություններում։

Զեկույցում դրական են գնահատվել վերջին մեկուկես տասնամյակում ծխելու դեմ պայքարի ոլորտում տեղի ունեցած տեղաշարժերը։ Ծխողների բաժինն աշխարհում  կրճատվել է՝ 2007թ. 22,8 տոկոսից 2021-ին հասնելով 17 տոկոսի, ինչը «համաշխարհային հանրության հավաքական եւ համակարգված ջանքերի արդյունքն է»։ «Եթե այդ բաժինը չկրճատվեր, ապա այսօր կլինեին 300 մլն հավելյալ ծխողներ»,- փաստել են փորձագետները։

2022թ. 5,6 մլրդ մարդ ապրել է այն երկրներում, որտեղ իրականացվել է MPOWER վեց հանձնարարականներից գոնե մեկը։ Դա հինգ անգամ ավելին է, քան 2007թ.։ «ԱՀԿ-ն համառորեն կոչ է անում բոլոր երկրներին լիովին իրականացնել MPOWER միջոցները, որպեսզի զսպվի ծխախոտի համաճարակը, որն [ամեն տարի] 8,7 մլն մարդու կյանք է խլում ողջ աշխարհում եւ պատնեշ դնել ծխախոտի արդյունաբերության լոբբիստական ջանքերի դեմ»,- ասել է ԱՀԿ առողջության ամրապնդման հարցերի վարչության ղեկավար Ռոդիգեր Կրեխը։

Մակրոտնտեսական ակտիվության «առողջության» սուր դեֆիցիտը. «Փաստ»Եկեղեցու դեմ ձեռնարկած արշավի առաջին իսկ օրվանից, մենք վճռական պաշտպանել ենք այն. Ա. ՉալաբյանԺամը 16:00 գնում ենք Մայր Աթոռ աղոթելու. Ալիկ Ալեքսանյան«Նա ձեռնտու է բոլորին, բացի Հայաստանից և հայ ժողովրդից». «Փաստ»Առաջին անգամ ՀՀ քաղաքացին ՌԴ նախագահի կողմից արժանացել է «Պատվոգրի». «Փաստ»Ի՞նչը չներվեց Շիրակի մարզպետին. «Փաստ»Բացարձակ փոքրամասնության արշավանքը Հայ եկեղեցու դեմ. «Փաստ»Թեհրան–Մոսկվա–Երևան. ձևավորվող նոր առանցք Եվրասիայում. «Փաստ»Օվերչուկի այցը Երևան. Մոսկվայի նոր ազդակները. «Փաստ»Եվրոպական օգնությո՞ւն, թե՞ միջամտություն. Կալլասի շտապողական քայլերը. «Փաստ»Հրատապ ուղերձ. Փաշինյան մի արա այդ բանը, մի պառակտիր մեր ժողովրդին․ Նարեկ ԿարապետյանՈւկրաինայում գտնվող եվրոպական nւժերը կկարողանան հետ մղել ՌԴ զnրքերը. Գերմանիայի կանցլերԵՄ-ն 2026 թվականին կարող է ֆինանսական օգնություն չտրամադրել Վրաստանին 30-ամյա երիտասարդը գողացել է 30 գլուխ ոչխար՝ պատճառելով մոտ 2 500 000 դրամի վնաս. գողությունը բացահայտվել էՖրանսիայում հաքերները 16.4 միլիոն մարդու անձնական տվյալներ են գողացել՝ հարձակվելով ՆԳՆ համակարգերի վրա․ FigaroՎերջին ամերիկյան ցենտները աճուրդում վաճառվել են 16.7 միլիոն դոլարով Ուկրաինայի ֆինանսավորման 2 տարբերակ կա՝ ռուսական ակտիվների կամ ԵՄ վարկերի միջոցով. Ուրսուլա ֆոն դեր ԼեյենԵրևանի պարեկները հայտնաբերել են հանդիպակաց երթևեկող «Տոյոտան» (տեսանյութ) Մեզ պետք է առաջնորդ, որը մեզ կմիավորի, ոչ թե կպառակտի․ «Մեր ձևով»Քաղցկեղը դատավճիռ չէ․ կայացել է City of Smile բարեգործական հիմնադրամի ամենամյա գալա-ընթրիքը, որի գլխավոր գործընկերն է «Գագիկ Ծառուկյան» հիմնադրամը Դեկտեմբերի 18-ին ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղարի տեղակալը կայցելի Հայաստան ԱրարատԲանկի աջակցությամբ թվայնացվում է «Կարին» գիտական կենտրոնի արխիվը«Առաքելություն Բարություն»․ Ռուսաստանից ժամանած մասնագետներն օգնել են զարգացման առանձնահատկություններ ունեցող հայ երեխաներին Գորիսում հրդեհ է բռնկվել «ՎԱԶ 21-06»-ում Պատրաստ կլինեմ մենամարտել թեկուզ 10, թեկուզ 5 oր առաջ. Ծառուկյանը բացահայտում Է ծրագրերըԴեկտեմբերի 18-ին 17:00-ին կգրոհե՞ն Մայր Աթոռը, ինչո՞ւ են շարժվելու դեպի ՎեհարանՌուսական ակտիվների վերաբերյալ համաձայնության հասնելու հավանականությունը «50-50» է. ՄերցԲարի գալուստ ID տաղավար․ Big Christmas Market«Ամիսների տանջանքը պարզապես 3 րոպեի համար էր». Ալբերտը՝ «Մանկական Եվրատեսիլ» մրցույթի էմոցիաների մասինՄեր «կենտրոնական պաշտպանը»` Փաշինյանը ինքնագոլ է խփում ՀՀ-ի դարպասին. «Թարմ ուղեղով» Մարդկանց անհրաժեշտ է իրական այլընտրանք, ոչ թե հինն ու ձախողվածը․ Ավետիք Չալաբյան«Գագիկ Ծառուկյան» հիմնադրամը՝ City of Smile-ի գլխավոր գործընկեր Եզդիական համայնքը նշում է սուրբ Զատիկը. համայնքի ներկայացուցիչ, ՀՃԿ անդամ Զ.Խալիտով 3-ամյա Տիգրանը մահացել է պարանոցի օրգանների բութ առարկաներով սեղմման հետևանքով․ նախաքննությունն ավարտվել է Փաշինյանը բարոյականությունից խոսելու իրավունք չունի․Մենուա ՍողոմոնյանԱՄՆ-ը դեմ է Գերմանիայի ներգրավմանը «Թրամփի ուղուն» ՔՊ-ում քասթինգները թեժ են անցնում Բանակի նոր համազգեստն այնքան վատն է, որ քննադատում են բոլորը Ներդրում մանկապարտեզի կառուցման համար` հանուն մեր երեխաների ապագայի. Կարապետյանը մտածում է քո մասին ԶՈՒ պահեստազորի փոխգնդապետը դիմում է իրավապահներին. ի՞նչ իրավական հիմքով է սպային դանակահարած անձը նշանակվել ՊՆ նախարար Մարդկանց մոտ տրամադրության անկում կա, մտածում են, թե ի՞նչ է լինելու սրա վերջը. Նաիրի ՍարգսյանԶՊՄԿ-ի հետ համագործակցության շնորհիվ 18 հա տարածք է անտառապատվել «Ոչ» ասող չունենք, ամեն ինչի համաձայնում են. Էդմոն Մարուքյան Ինչո՞ւ են կոմունալ վճարումները դուրս թողնված հետվճարների համակարգից․ Հրայր ԿամենդատյանԱրևային էներգիան վերածվում է լիարժեք, շուրջօրյա էներգիայի աղբյուրի Տվյալների վրա հիմնված որոշումների կայացման հմտություններ՝ դպրոցների կառավարման համար«Դոմուս»-ի նոր մասնաճյուղը` Արշակունյաց 33 հասցեում Մարդը 30 տարի խրամատ պահի, վերջում ստիպված տաքսի քշի՞. Արշակ ԿարապետյանԻմ կյանքին լուրջ վտանգ է սպառնացել․ ո՞վ է պատասխան տալու․ Նառա ԳևորգյանԻնչ են իրենցից ներկայացնում առաջիկա ընտրությունները. Ավետիք Չալաբյան