Օրենսդրական փոփոխությունների փաթեթը թույլ կտա վերահսկողություն իրականացնել կենդանական ծագման սննդամթերքում հակաբիոտիկների մնացորդային առկայության նկատմամբ. «Փաստ»
Interview«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Հակամանրէային միջոցների նկատմամբ մանրէների կայունությունը արդի և գլոբալ խնդիր է ոչ միայն բժշկության, այլև անասնաբուժության, սննդամթերքի անվտանգության և գյուղատնտեսության ոլորտներում, քանի որ անասնաբուծության, անասնաբուժության, թռչնաբուծության, ձկնաբուծության ոլորտներում հակամանրէային դեղերը կիրառվում են ոչ միայն բուժման, այլև կենդանու աճը խթանելու նպատակներով: Արդյունքում դեղակայուն մանրէները, սննդային շղթայի միջոցով, կարող են կենդանիներից անցնել մարդուն:
Հակամանրէային միջոցների նկատմամբ կայունության, դրանց հետևանքների և առաջարկվող լուծումների շուրջ «Փաստը» զրուցել է ՀՀ ԿԵ սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի ղեկավար Գեորգի Ավետիսյանի հետ:
-Պարոն Ավետիսյան, հակամանրէային միջոցների օգտագործման, դրանց նկատմամբ կայունության խնդիրը որքանո՞վ է արդիական Հայաստանում:
-Հակամանրէային միջոցների նկատմամբ մանրէների կայունությունը ամբողջ աշխարհում կարևոր խնդիր է, քանի որ կենդանիներն անհիմն կերպով հակաբիոտիկներ ստանալով՝ ազդում են մարդու առողջության վրա: Հայաստանն էլ բացառություն չէ: Գաղտնիք չէ, որ մեր գյուղացիները որակյալ օգնության դիմել չեն ցանկանում կամ չեն էլ մտածում այդ մասին. առանց անասնաբույժի հետ խորհրդակցելու, անասնաբուժական դեղատնից գնում ու առանց հասկանալու օգտագործում են որևէ հակաբիոտիկ՝ չմտածելով դրա հետևանքների մասին: Ուստի շատ կարևոր է անասնաբուժությունում հակաբիոտիկների կիրառման կուլտուրայի ներդրումը և ավանդական բուժման մեթոդներից և դեղերից անցումը ժամանակակից մոտեցումներին: Հակաբիոտիկային բուժման դիմողը միշտ պետք է գիտակցի, որ դրանց սխալ, չգիտակցված կամ անգրագետ մոտեցմամբ կիրառումը հանգեցնում է հանրային առողջության ռիսկերի:
-Իսկ հնարավոր չէ՞ այդ խնդիրը կարգավորել օրենսդրորեն, ունե՞ք լուծումներ:
-Իհարկե, հնարավոր է և, այո, լուծումներ ունենք: Մենք կառավարություն ենք ներկայացրել օրենսդրական փոփոխությունների փաթեթ, որի ընդունման դեպքում մենք վերահսկողություն կիրականացնենք կենդանական ծագման սննդամթերքում հակաբիոտիկների մնացորդային առկայության նկատմամբ: Առաջարկի ամենակարևոր դրույթը, թերևս, այն է, որ կենդանիների համար նախատեսված դեղային կերը և հակաբիոտիկ պարունակող կերային հավելումները վաճառվեն միայն դեղատոմսերով, մասնագետի նշանակմամբ: Գաղտնիք չէ, որ հանրային առողջության մակարդակով խնդիրներ կան: Ես մեր առաջնային նպատակներից մեկն եմ համարում հակաբիոտիկային կայունության դեմ անողոք պայքարը: Այս տարի նախատեսվում է անցկացնել մոնիտորինգային ծրագրեր՝ ուղղված սննդամթերքում և կենդանիների կերերում հակաբիոտիկներ հայտնաբերելուն: Հատկանշական է, որ եթե անասնաբուժության ոլորտում հակաբիոտիկները կիրառվում են զուտ բուժական նպատակով, ապա անասնաբուծության ոլորտում դրանք, որպես կերային հավելումներ, օգտագործվում են բավականին հաճախակի և չկանոնակարգված կերպով: Սրա վերացմանն է ուղղված օրենսդրական փոփոխությունը, որ մենք առաջարկում ենք:
-Հակաբիոտիկների կայունության վտանգն, այնուամենայնիվ, վերահսկվում է, չէ՞: Ինչպե՞ս, ի՞նչ քայլեր են իրականացվում այդ ուղղությամբ:
-Այդ հարցը նախ և առաջ գյուղացու, ընտանի կենդանիներ պահողների տեղեկացվածության, խնդրի էության ու դրա դեմ պայքարելու միջոցների մասին իրազեկ լինելու խնդիր է: Նոյեմբերին հանրապետության ողջ տարածքում, ՄԱԿ-ի Պարենի և գյուղատնտեսության կազմակերպության աջակցությամբ, անցկացրել ենք սեմինարների շարք անասնաբույժների, ֆերմերների, գյուղացիների, անասնաբուժական դեղատների ներկայացուցիչների համար: Մանրամասն ներկայացրել ենք հակաբիոտիկային կայունության վտանգները, դրա դեմ պայքարելու հնարավորություններն ու միջոցները, հորդորել անպայման դիմել անասնաբույժի, զանգահարել մեզ` խորհուրդներ և ցուցումներ ստանալու համար: Նաև պարբերաբար կազմակերպելու ենք անասնաբույժների, ֆերմերների ու հակամանրէային միջոցներ վաճառողների գիտելիքները հարստացնելուն ուղղված միջոցառումներ: Տեսչական մարմնի մասնագետները նաև անհատական մոտեցում կցուցաբերեն ցանկացողներին: Ամեն ինչ կարվի՝ հակամանրէային միջոցների նկատմամբ կայունության դեմ պայքարի հնարավորությունների մասին ամենալայն տեղեկատվություն փոխանցելու համար: Հասկանում եք, եթե արագ քայլեր չձեռնարկվեն, մենք կհասնենք մի ժամանակահատվածի, որ կունենանք հակաբիոտիկների նկատմամբ կայուն միկրոֆլորա, մանրէներ, որոնք մարդու և կենդանիների օրգանիզմում կառաջացնեն այնպիսի անշրջելի հիվանդություններ և խնդիրներ, որոնց դեմն այլևս առնել չի լինի:
Ծանոթություն - Համաձայն Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության հաշվարկների, եթե չիրականացվեն համապատասխան միջոցառումներ, մինչև 2050 թվականը աշխարհում կգրանցվի մոտ 10 մլն մահվան դեպք` պայմանավորված դեղակայուն վարակներով, իսկ դրանց տնտեսական վնասը կկազմի մոտ 100 տրլն դոլար:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում