Երշիկեղենի մակնշման ցուցանիշները հեռու են իրականությունից
EconomicsOrer.am-ը շարունակում է ուշադրության կենտրոնում պահել մեծ ու փոքր խանութներում, ինչպես նաև տարբեր սուպերմարկետներում վաճառվող մսամթերքի պահպանման և վաճառքին առնչվող հարցերը:
Կարևոր է տեղեկանալ, թե սպառողին հրամցվող երշիկեղենի վրա նշված մակնշումն ինչ բովանդակություն ունի և արդյո՞ք այդ բովանդակությունը համապատասխանում է իրականությանը:
Հիշեցնենք, որ Orer.am-ն ավելի վաղ լաբորատոր փորձաքննության էր ենթարկել մի քանի ընկերությունների կողմից արտադրած եփած երշիկներ, պարզելու համար, թե արտադրության ժամանակ օգտագործված սննադային հավելումների, բուրավետիչների և տեխնոլոգիական այլ օժանդակ միջոցների քանակությունը, որոնք սովորաբար օգտագործվում են երշիկի արտադրության ժամանակ, համապատասխանո՞ւմ են Եվրասիական տնտեսական միության պահանջներին, թե՞ ոչ:
Լաբորատոր փորձաքննության արդյունքների մասին արդեն իսկ տեղեկացրել ենք և նշել, որ դրանք թեև պահանջվող նորմերը չեն գերազանցում, սակայն մոտ են ԵԱՏՄ կանոնակարգով սահմանված թույլատրելի վերին շեմին:
Այս անգամ, փորձեցինք հասկանալ, թե մակնշման մեջ նշված սպիտակուցի, յուղայնության, ածխաջրերի և երշիկի էներգետիկ արժեքի ցուցանիշներն արդյո՞ք ճիշտ են:
Պատահական ընտրությամբ այս անգամ ևս փորձաքննության ենք ենթարկել երեք նմուշ՝ «Բեկոն պրոդուկտ» ընկերության «Տնակ» ապրանքանիշի սիրողական եփած մսային պաղեցված տեսակի երշիկը, «Բիելլա» ընկերության եփած նախաճաշի տեսակի երշիկը և «Գանձասար» ընկերության սիրողական տեսակի եփած երշիկը:
«Ստանդարտ Դիալոգ» ընկերության լաբորատորիայում իրականացված փորձաքննության արդյունքներով պարզվել է, որ նշված երեք ընկերությունների արտադրանքի թաղանթի վրայի մակնշումը չի համապատասխանում իրականությանը:
Մասնավորապես՝ «Տնակ» ապրանքանիշի սիրողական եփած մսային պաղեցված երշիկի վրա թեև նշված է, որ այն 11% սպիտակուց է պարունակում, ճարպի պարունակությունը 100 գրամի մեջ 24 գրամ է, ածխաջրերը կազմում են 1 գրամ, իսկ էներգետիկ արժեքը 264 կիլոկալորիա է, սակայն լաբորատոր փորձաքննույան արդյունքներն այլ թվեր են արձանագրել:
Նշված երշիկի յուղայնությունը 24-ի փոխարեն կազմել է 17 %, ածխաջրերը մոտ 5 անգամ ավել են և 1%-ի փոխարեն կազմել են 5,56 % է, իսկ էներգետիկ արժեքը 264 կիլոկալորիայի փոխարեն կազմել է 219, 74 կիլոկալորիա:
«Բիելլա» ընկերության եփած նախաճաշի երշիկի փաթեթավորման վրա նշված է, որ 100 գրամի մեջ սպիտակուցի քանակությունը 12 գրամ է, ճարպը կազմում է 21 գրամ, էներգետիկ արժեքը 237 կիլոկալորիա է, իսկ ածխաջրերի պարունակության մասին ընդհանրապես մակնշման մեջ որևէ խոսք չկա, սակայն լաբորատոր փորձաքննության արդյունքները ցույց տվեցին, որ սպիտակուցները 12-ի փոխարեն կազմում են 12,69 գրամ, ինչը մոտ է փաթեթավորման վրա նշվածին, ածխաջրերը կազմում են 9,76 %:
Ինչ վերաբերում է երշիկի յուղայնությանը, ապա այն մոտ կիսով չափ պակաս է՝ 21 գրամի փոխարեն կազմում է ընդամենը 12,5 գրամ: Էական շեղում կա նաև երշիկի փաթեթավորման վրա նշված էներգետիկ արժեքի ցուցանիշի և լաբորատոր փորձաքննության արդյունքների միջև:
Փաթեթավորման վրա նշված՝ 100 գրամի 237 կիլոկալորիա էներգետիկ արժեքի փոխարեն, լաբորատոր ուսումնասիրությունը ցույց տվեց, որ իրականում այն կազմում է 202,3 կիլոկալորիա:
«Գանձասար»-ի սիրողական տեսակի եփած երշիկի փաթեթավորման վրա նշված է, որ 100 գրամի մեջ սպիտակուցների քանակությունը 13 գրամ է, յուղայնությունը 28 գրամ է, ածխաջրերը կազմում են 1,5 գրամ, իսկ երշիկի էներգետիկ արժեքը 310 կիլոկալորիա է, սակայն փորձաքննության արդյուքներով պարզ դարձավ, որ իրականում նշված նմուշի մեջ սպիտակուցների ու յուղայնության ցուցանիշները թեև մոտ են նշվածին և համապատասխանաբար կազմում են 13,63 և 28,5 գրամ, սակայն ածխաջրերի պարունակությունը թաղանթի վրա նշված՝ 1,5 գրամ ցուցանիշից մոտ երեք անգամ ավել է և կազմում է 5,14 գրամ:
Էական շեղումը կա նաև էներգետիկ արժեքների տարբերության մեջ: Փաթեթավորման վրա նշված 100 գրամի էներգետիկ արժեքը՝ 310 կիլոկալորիա, ինչը, սակայն, հեռու է իրականությունից: Լաբորատոր ուսումնասիրության արդյունքների համաձայն այն կազմում է 331, 58, որը նույնպես էական շեղում է համարվում:
Հավելենք նաև, որ փորձաքննության ենթարկված նմուշի 100 գրամի մեջ աղի պարունակությունը կազմել է 2,49 գրամ, խոնավությունը՝ 67,03 %: «Բիելլա» ընկերության եփած նախաճաշի երշիկի մեջ լաբորատոր փորձաքննության արդյունքներով աղի պարունակությունը կազմել է 2,4 %, խոնավության աստիճանը 67,69 %: «Բեկոն պրոդուկտ» ընկերության «Տնակ» ապրանքանիշի սիրողական եփած մսային պաղեցված երշիկի մեջ աղի պարունակությունը 2,28 % է, խոնավությունը՝ 67, 72 %:
Տեղեկացնենք նաև, որ թեև աղի, խոնավության և այլ հավելումների չափի մասին մակնշման մեջ օրենքով պարտադիր չէ նշում կատարելը, սակայն այն ևս շատ կարևոր է, քանի որ երշիկեղենից օգտվում են ոչ միայն միջին տարիքի առողջ սպառողները, այլ՝ ծերերն ու երեխաները, և սննդային հավելումների մասին անտեղյակությունը կարող է առողջական խնդիրներ առաջացնել, ինչն առայժմ անտեսվում է թե՛ օրենքի, թե՛ շահագրգիռ այլ կազմակերպությունների կողմից:
Արմինե Գրիգորյան