ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (5 ՓԵՏՐՎԱՐԻ). Պայթյուն շուկայում, ահաբեկչություն Ձմեռային պալատում, հզոր երկրաշարժեր. «Փաստ»
Society
«Փաստ» օրաթերթը գրում է
ՏՈՆԵՐ ԵՎ ՀԻՇԱՐԺԱՆ ՕՐԵՐ
Բուրունդի՝ Միասնության օր, Մեքսիկա՝ Սահմանադրության օր, Սան-Մարինո՝ Սուրբ Ագաթիի օր և Ալբերոնյան օկուպացիայի օր, ԱՄՆ՝ Օդերևութաբանի օր, Տանզանիա՝ Չամա Չա Մապինդզունի օր, Ֆինլանդիա՝ Յոհան Լյուդվիգ Ռունեբերգի ծննդյան օր։
ՀԱՅԱՍՏԱՆ
1540 –ծնվել է բանաստեղծ և պատմագիր Սիմեոն Ապարանեցին։
1879– ծնվել է ճարտարագետ, գյուտարար, գունավոր հեռուստատեսության և լուսահեռագրության գյուտարար Հովհաննես Ադամյանը:
1900 - ծնվել է հասարակական-քաղաքական գործիչ, փիլիսոփա Հայկ Ասատրյանը։
1916-Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ սկսվել է Տրապեզունդյան օպերացիան, որի արդյունքը եղել է ռուսների կողմից Տրապեզունդի գրավումը։
1921- Հայաստանի Հեղկոմի դեկրետով Էջմիածնի մատենադարանի և թանգարանի բազայի վրա հիմնվել է Հայաստանի մշակութային-պատմական ինստիտուտը:
1938 - ծնվել է քիմիկոս Լևոն Հակոբյանը։
1946 -Հայաստանի կոմկուսի կենտկոմի պլենումը այլ աշխատանքի անցնելու կապակցությամբ Կենտկոմի առաջին քարտուղարի պարտականություններից ազատել է Յակով Զարոբյանին և այդ պաշտոնում նշանակել Անտոն Քոչինյանին:
1948 - ծնվել է նկարիչ Լավրենտ Վարդանյանը։
1956- ծնվել է շվեդահայ լրագրող, հրապարակախոս և փաստավավերագրական ֆիլմերի ռեժիսոր Սյուզան Խարդալ յանը։
1957– ծնվել է ճանաչված ժողովրդական երգչուհի Ֆլորա Մարտիրոսյանը։
1957– սկսել է հեռարձակվել Հայաստանի հանրային հեռուստաընկերությունը:
1987-ԽՍՀՄ նախարարների խորհուրդը ընդունել է «Ժողովրդական սպառման ապրանքների արտադրության կոոպերատիվներ ստեղծելու մասին» որոշումը։
1993 – Արցախյան ազատամարտի ժամանակ ԼՂՀ ինքնապաշտպանական ուժերը լայնածավալ հարձակում են սկսել Մարտակերտի ռազմաճակատում, որն ավարտվել է Հորադիզում, Կուբաթլուում, Ջաբրայիլում, Ֆիզուլիում և Զանգելանում կենտրոնացված հակառակորդի ռազմական խմբավորումների ջախջախմամբ:
1999 –վախճանվել է նկարիչ Ռուբեն Հովնաթանյանը։
2003– Հայաստանը դարձել է Առևտրի համաշխարհային կազմակերպության անդամ:
2005- Տոլ յատի քաղաքում սպանվել է «Արմենիա-Լադա» ընկերության տնօրեն Ռաֆայել Շահմուրադյանը:
2014- հրատարակվել է «Բանբեր հայագիտության» բազմալեզու հանդեսի առաջին համարը։
2019- գիշերը հրկիզել են «Սյունյաց երկիր» թերթի ավտոմեքենան, խմբագիրը միջադեպը կապել է մասնագիտական գործունեության հետ:
2020- ձերբակալվել է Քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահ Վահագն Վերմիշյանը՝ առանձնապես խոշոր չափի կաշառք կասկածով։
ԱՇԽԱՐՀ
մ.թ.ա. 2 -Օկտավիան Օգոստոսը ստացել է «Հայրենիքի հայր» կոչումը։
62 -Պոմպեյում տեղի է ունեցել ուժեղ երկրաշարժ, որը մեծ վնաս է հասցրել քաղաքին, փաստացի բոլոր շինությունները վնասվել են։
1204 -Անգելների դինաստիայի անկումից հետո Բյուզանդիայի կայսր է հռչակվել Ալեքսեյ 5-րդ Դուկան։
1597 -ճապոնական Նագասակի քաղաքում Տոյոտոմի Հիդեյոսիի հրամանով խաչվել են 26 կաթոլիկներ, որոնք հայտնի են որպես Նագասակիի 26 տառապյալներ և սրբադասվել են Հռոմի Պիոս 9-րդ պապի կողմից։
1778 -ԱՄՆ-ի նահանգներից առաջինը Հարավային Կարոլինան հաստատել է «կոնֆեդերացիայի և հավերժ դաշինքի հոդվածները», որոնք ԱՄՆ-ի առաջին սահմանադրական փաստաթղթերն են։
1782 -հնգամսյա պաշարումից հետո Իսպանիային է հանձնվել Մինորկա կղզին։
1783 -Իտալիայի Կալաբրիա ադմինիստրատիվ նահանգում տեղի է ունեցել երկրաշարժերի շարքի առաջին ցնցումը, որոնք արդյունքում պատճառ են դարձել, տարբեր հաշվարկներով, 32000-ից 50000 մարդու մահվան։
1812 -ծնվել է ֆրանսիացի սպա, Պուշկինին սպանող Ջորջ Դանթեսը։
1880– Սանկտ Պետերբուրգի Ձմեռային պալատում իրականացված ահաբեկչական պայթյունի հետևանքով զոհվել է 11 մարդ, ևս 56-ը վիրավորվել են:
1887 -Լա Սկալա թատրոնում տեղի է ունեցել Ջուզեպպե Վերդիի «Օթելլոյի» առաջնախաղը։
1909 -բելգիացի քիմիկոս Լեո Բեկելանդը հայտնել է իր կողմից նոր նյութի ստացման մասին, որին անվանել է «բակելիտ». այն հանդիսանում է առաջին սինթետիկ ռեակտոպլաստը, որը չի փափկում բարձր ջերմաստիճանից։
1913 -հույն օդաչուներ Միխայիլ Մուտուսիսը և Արիստադիս Մորայտոնիսը իրականացրել են աշխարհում առաջին ռազմա-ծովային ավիացիայի մարտական թռիչքը։
1919 – Չառլի Չապլինը, Դուգլաս Ֆերբենքսը, Մերի Փիքֆորդը և Դևիդ Գրիֆիտը ստեղծել են «United Artists» կինոընկերությունը:
1924- ВВС-ն սկսել է իրականացնել ճշգրիտ ժամանակի ամենժամյա հաղորդում։
1924 - տեղի է ունեցել առաջին Ձմեռային օլիմպիական խաղերի փակման հանդիսավոր արարողությունը (Շամոնի, Ֆրանսիա):
1928 - արհեստականորեն սինթեզվել է վիտամին D։
1939 -Իսպանիայի 68-րդ նախագահ է դարձել Ֆրանցիսկո Ֆրանկոն։
1943-բլոկադայի մեջ գտնվող Լենինգրադում սկսել է գործել Կյանքի ճանապարհը, որը միացնում էր քաղաքը արտաքին աշխարհի հետ։
1956 - տեղի է ունեցել 7-րդ Ձմեռային օլիմպիական խաղերի փակման հանդիսավոր արարողությունը (Կորտինա դի Ամպեցցո, Իտալիա)։
1971 -հայտնվել է NASDAQ ֆոնդային ինդեքսը։
1979-Այաթոլլա Հոմեյնին Իրանը հայտարարել է իսլամական պետություն։
1985– ծնվել է պորտուգալացի աշխարհահռչակ ֆուտբոլիստ, «Ռեալ Մադրիդ» ակումբի և Պորտուգալիայի հավաքականի խաղացող Կրիշտիանու Ռոնալդուն:
1994- Բոսնիա-Հերցեգովինայի մայրաքաղաք Սարաևոյի Մարկալե շուկայի տարածքում պայթել է 120 միլիմետրանոց հրետանային արկ, որի արդյունքում զոհվել է 68 և վիրավորվել 144 մարդ։
2009- Սոմալիի ծովահենները, ստանալով 3,2 մլն դոլար փրկագին, ազատ են արձակել ուկրաինական «Ֆաինա» նավը։
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
