«Օրենքի այս նախագիծն ընդհանրապես պետք է ոչնչացվի». «Փաստ»
Interview«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Օրերս Ազգային ժողովն առաջին ընթերցմամբ կողմ քվեարկեց «Ընդերքի մասին օրենսգրքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» օրենքի նախագծին: Քաղհասարակության ներկայացուցիչներն այն որակում են հակաժողովրդավարական և հակասահմանադրական` նշելով, որ այն ոտնահարում է մարդու իրավունքները: Բարձրաձայնում են, որ իրենց առաջարկներից ոչ մեկը չի ընդունվել օրինագծի հեղինակների կողմից: Այժմ կոչ են անում ՀՀ նախագահին, որպես Սահմանադրության երաշխավորի, վիճահարույց օրինագիծն ԱԺ-ի կողմից երկրորդ ընթերցմամբ ընդունելու դեպքում չստորագրել այն և հետ ուղարկել լրամշակման նպատակով։
Ավելի վաղ տարածված հայտարարության մեջ, որին միացել են մի քանի տասնյակ ՀԿներ, մասնավորաբար, նշված է. «Առաջարկվում է Ընդերքի մասին օրենսգիրքը լրացնել նոր՝ 55.1 հոդվածով, որը նախատեսում է ընդերքօգտագործման իրավունքի ժամկետի երկարաձգում անհաղթահարելի ուժի հիմքով: Ի թիվս մի շարք պատճառների՝ այդ թվում պայթյունների, պատերազմի, ահաբեկչության, քաղաքացիական պատերազմի, անհաղթահարելի ուժ է համարվելու քաղաքացիական զանգվածային անհնազանդությունը, որն, ըստ էության, հասարակության բողոքի դրսևորման ձև է, ինչի արդյունքում հնարավոր չի եղել հանքավայրում կազմակերպել ընդերքօգտագործման աշխատանքները: Ընդերքօգտագործման գործող իրավունքի ժամկետները երկարաձգվելու են առավելագույնն այդ հանգամանքների գործողության ժամկետով՝ առանց նոր փորձաքննության անցկացման… ԱԺ տնտեսական հարցերի մշտական հանձնաժողովը դրական եզրակացություն է տվել մի օրինագծի, որում «քաղաքացիական զանգվածային անհնազանդություն» հասկացությունը ՀՀ օրենսդրությամբ կիրառված չէ: Ընդերքօգտագործողներին պատրաստվում են ընդառաջել անգամ այն դեպքում, երբ սեփական ժողովուրդը դեմ կլինի նրանց գործունեությանը»:
Բնապահպան Հակոբ Սանասարյանը կիսում է քաղհասարակության մտահոգությունները: Կարծում է, որ այս օրենքի կյանքի կոչումով մտահոգության հիմնական թիրախում ողնաշարային նշանակություն ունեցող Ամուլսարն է: «Պետությունը փաստորեն արտոնություններ է տալիս ընդերքօգտագործողներին` թալանչիներին: Փաստորեն, Նիկոլ Փաշինյանի իշխանությունը հենց առաջին օրվանից ուներ ավերման ծրագիրը, և դրա ամենավառ ապացույցը բնապահպանության և ընդերքի տեսչական մարմնի ղեկավար Արթուր Գրիգորյանի հեռացումն էր պաշտոնից: Նա ստուգումներ կատարեց, բազում հարցեր բացահայտեց, նրան հիմնականում Ավինյանի բերանով ասվում էր, որ նման գործեր չպետք է արվեն: Երկրում այն կարգն է հաստատված, որ պրոֆեսիոնալը և երկրի հոգսերով տարված մարդը պաշտոն զբաղեցնելու շանս չունի: Վերադառնալով օրինագծին՝ ակնհայտ է, որ սա անում են Ամուլսարի և հարանման հանքավայրերը շահագործելու նպատակով և կանգնում են հանցագործների թիկունքում: Նիկոլ Փաշինյանը և իր թիմը կանգնում են պետության և ժողովրդի ունեցվածքը կողոպտողների թիկունքում: Ժամանակին քարոզչական աշխատանք էր տարվում Ամուլսարը շահագործելու հարցում, տպավորություն է, թե հիմա նույն քաղաքականությունն է վարում Հայաստանը մաս-մաս Ադրբեջանին հանձնելու հարցում: Իմիջիայլոց, երկու հարցում էլ նա շատ տաղանդավոր է»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է մեր զրուցակիցը:
Հավաստում է` այս օրինագիծն ուղղված է հանքարդյունաբերության ոլորտին: Ի դեպ, վերջին շրջանում ականատես ենք լինում, թե ինչպես տարբեր համայնքներում հրավիրված հանրային լսումների ժամանակ քաղաքացիները մերժում են հանքարդյունաբերողների նախագծերը, քանի որ տեսնում են, թե հանքերն ինչ անդառնալի վնասներ են հասցնում բնությանը: Իսկ օրենքում նման փոփոխություն անելու պարագայում քաղաքացու ձայնն այլևս լսելի չի լինի: Քաղհասարակության ներկայացուցիչների` ՀՀ նախագահին ուղղված նամակին, որով առաջարկվում է ԱԺ-ի կողմից օրենքի ընդունման դեպքում այն չստորագրել և հետ ուղարկել լրամշակման, միանում է նաև բնապահպանը, միևնույն ժամանակ հավելում. «Այդ նախագիծն ընդհանրապես պետք է ոչնչացվի: Առանց այն էլ «Ընդերքի մասին» օրենքն ընդհանուր առմամբ հակապետական է, հակաժողովրդական, բացառությամբ մի քանի դրույթների, որոնք մեզ համար նպաստավոր են: Դա խայտառակություն է, օրենք, թե ինչպես կողոպտել երկիրը: Հիմա ցանկանում են էլ ավելի վատթար վիճակի հասցնել «Ընդերքի մասին» օրենսգիրքը»,-եզրափակում է Հակոբ Սանասարյանը:
ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում