Սահմանադրական բարեփոխումների հանձնաժողովը փառք ու պատվով կատարում է իր վրա դրված պարտավորությունը և սահմանված ժամկետում ներկայացրեց «Հայեցակարգը»: Սուտ կլինի ասել, թե հայ ժողովուրդը անհամբեր սպասում էր այս Հայեցակարգին և սահմանադրական բարեփոխումներին ընդհանրապես: Եվ, քանի որ սահմանադրական բարեփոխումների գործընթացը անկախ մեր կամքից արդեն ընթացքի մեջ է, անհրաժեշտ է ծանոթանալ և հասկանալ, թե ինչ է մեզ մատուցվում:
Նախ, ներածական մասում գործող իշխանությունները ուղղակիորեն զգուշացնում և առաջարկում են երկրի հիմնական քաղաքական ուժերին՝ գալ անհրաժեշտ փոխհամաձայնության և բարեփոխումների միջոցով ապահովել երկրի կայուն զարգացում, հակառակ դեպքում կստանանք Վրաստանի և Ուկրաինայի տխուր փորձը:
Ընդհանուր առմամբ Հայեցակարգում շարադրված են երկրում առկա արատավոր բոլոր երևույթները՝ սկսած մարդու իրավունքների ոտնահարումներից, քաղաքացիական ազատությունների սահմանափակումներից, վերջացրած տնտեսության մոնոպոլիզացվածության և արդարադատության խեղաթյուրված համակարգի վերաբերյալ հիշատակումներից: Սակայն տարօրինակ կերպով այս բոլոր թերությունների ամբողջ մեղքը բարդվում է գործող սահմանադրության վրա, իբր այս սահմանադրությունն է մեղավոր, որ Հայաստանում բավարար չափով չի կայացել կուսակցական համակարգը կամ էլ քաղաքական և սահմանադրական մշակույթը մնացել է ցածր մակարդակի վրա:
Առավել տարօրինակ է հնչում այն պնդումը, թե՝ «Քաղաքական համակարգի անկատարությունը, իրավական ու քաղաքական մշակույթի պակասը, սահմանադրական հակակշիռների ու զսպումների համակարգի ոչ արդյունավետ գործողությունը պատճառ են դարձել, որ Սահմանադրության առանձին հոդվածներ, մասնավորապես՝ 3-րդ հոդվածի 3-րդ մաս, 7-րդ հոդվածի 2-րդ և 3-րդ մասեր, 8-րդ հոդվածի 2-րդ մաս, 14-րդ հոդված, 27.1-րդ հոդված, 65-րդ հոդված և այլն, առավելապես կարգախոսային բնույթ են ստացել»: Հարց է ծագում՝ «տնտեսական գործունեության ազատությունն ու ազատ տնտեսական մրցակցությունը», որը երաշխավորված է գործող սահմանադրությամբ, մեր երկրում իրականություն չի դառնում անկատար քաղաքական համակարգի՞, թե այդ համակարգի կառավարման ղեկին նստած անձանց կամահայտման արդյունքում, կամ «բոլոր մարդիկ հավասար են օրենքի առջև» սահմանադրական դրույթը բազմիցս անտեսելու պատճառը արդյո՞ք իրավական ու քաղաքական մշակույթի պակասն է մեր երկրում, թե՞ ի պաշտոնե նշված դրույթի երաշխավորի և արդարադատություն իրականացնող անձանց սուբյեկտիվ ցանկությունը: Ահա այսպիսի բազում հարցեր, որոնց պատասխանը բոլորիս է հայտնի:
Իհարկե՛, Հայեցակարգի բուն նպատակը, ինչպես որ հայտարարվել էր նախօրոք, խորհրդարանական համակարգին անցում կատարելու վերաբերյալ իշխանության տեսլականն է: Այս մասին բազում կարծիքներ են հնչել՝ թե՛ կողմ, թե դեմ, սակայն ենթադրել, թե կառավարման որ մոդելն է ավելի արդյունավետ՝ հնարավոր կլինի խորհրդարանական կառավարման մոդելին անցնելուց հետո միայն, սակայն այդ անցումը այսօր՝ այս իշխանության նախաձեռնությամբ՝ ժամանակավրեպ է: Ոչ միայն քաղաքական ընդիմությունը, այլ նաև շարքային քաղաքացին հասկանում է, որ իշխանությունների այս նախաձեռնությունը հիմնականում ուղղված է իրենց վերաարտադրմանը և առերևույթ անկեղծ ու մտահոգ դեմքով հնչող հավաստիացումները, իբր երկրի ապագայով մտահոգված լինելով են նախաձեռնել սահմանադրական բարեփոխումները, պարզապես ծիծաղ է առաջացնում:
Այո՛, հայեցակարգում արծարծվում են բազմաթիվ խնդիրներ, որոնց լուծումը իրապես անհրաժեշտ է մեր երկրին, ինչպես, օրինակ, մարդու իրավունքների ու ազատությունների բարելավումը, ընդդիմության դերի բարձրացումը, դատական համակարգի անկախության ամրապնդմումը, ընտրական իրավունքի և ընտրական համակարգի բարեփոխմանն ուղղված մտահոգությունները, սակայն այս խնդիրների լուծումը չպետք է զուգորդվի սեփական նեղ կուսակցական շահերից բխող նպատակների առաջ մղմամբ:
Եթե իրապես մտահոգ եք վերոհիշյալ խնդիրներով՝ անցկացրեք բարեփոխումներ առանց գործող համակարգը փոփոխության ենթարկելու, ստեղծեք այն բարենպաստ իրավիճակը, երբ հասարակությունը ինքնուրույն առաջ կքաշի կառավարման մոդելի փոփոխության պահանջ, հակառակ դեպքում մենք կունենանք Ուկրաինայի և Վրաստանի տխուր փորձը:
Հրանտ Զորյան
В Краснодаре прошел Международный фестиваль армянского творчества «Назани»
Мгновенный idcoin к Черной пятнице
Вышедшая в свет новая монография академика Рубена Сафрастяна анализирует программы геноцида в Османской империи в 1876-1915 гг.
По просьбе Армении саммит ЕАЭС пройдет 25 декабря в Санкт-Петербурге: Юрий Ушаков
Самый старый мужчина в мире родился в год, когда затонул «Титаник» и умер в возрасте 112 лет
ВТБ (Армения) снижает ставки по кредитам для малого бизнеса
Цена нефти Brent стабилизировалась у $72,9 за баррель
Иран приветствует соглашение о прекращении огня между Ливаном и Израилем
«Аэрофлот» начал увольнения из-за проблем с обслуживанием самолетов
Сколько граждан РА, обучающихся за рубежом в последние годы, получили отсрочку от призыва на обязательную военную службу? «Паст»
Почему вся система международного права оказалась в крайне уязвимом и нестабильном состоянии? «Паст»
Между Николом Пашиняном и Араратом Мирзояном «пробежала черная кошка»? «Паст»
Своеобразная «концепция» «борьбы» с преступностью: «Паст»
Ucom и Sunchild установили солнечную электростанцию в селе Малишка
Молодежные организации IUSY и YES потребовали от Азербайджана освободить армянских пленных
Армения не примет участия в саммите ОДКБ в Астане
Расплачивайтесь по Idram в Ереван Мол и выигрывайте подарки!
Юные армянские гимнастки из Серпухова завоевали золото на первенстве городского округа
Дудукист Виталий Погосян выступит в симфоническом шоу Hans Zimmer’s Universe
Праздничный концерт в честь Дня матери от АНО «Евразия» собрал в Кремле больше 2 тысяч многодетных семей
Рекордный долгожитель Олимпийских игр: Хэйг Прист
Покорение арктической сцены Степанакертским русским драматическим театром
«Единственный Западный Азербайджан находится на территории Ирана»: посол Франции
Показом фильма «Месье Азнавур» открылся 27-й Пражский кинофестиваль французских фильмов
Изделия армянских мастеров представлены на Рождественской ярмарке Шпиттельберга в Вене
Генрих Мхитарян начал писать автобиографию
Фонд «Музыка во имя будущего» предлагает талантливым молодым музыкантам стать участниками программы «Образовательная поездка в Дубай»
Министр окружающей среды Канады Стивен Гилбо призвал к освобождению армянских заключенных, незаконно удерживаемых в Азербайджане
Кто станет депутатом? «Паст»
Очередная «шустрость» свалить на других собственные ошибки: «Паст»
Даст ли ход «папкам», или удовлетворится увольнением? «Паст»
В списке основных налогоплательщиков также есть грузоперевозчики: «Паст»
Уголовное преследование в отношении предпринимателей продолжается: «Паст»
Юнибанк первым в Армении выпустил субординированные облигации
Как не разориться в Черную пятницу: 5 полезных советов
Ожидать эскалации нужно всегда: Алексей Анпилогов
Армения – лидер среди стран СНГ по дороговизне услуг заведений общепита
МИД Армении прокомментировал заявление посла США в Баку об управлении трансграничными водными ресурсами
Бельгийские политики и парламентарии направили заявление правительствам Азербайджана и Бельгии
Мы призываем Азербайджан и Армению не упустить эту историческую возможность: Хакан Фидан
Армянские борцы завоевали одну серебряную и две бронзовые медали на Чемпионате мира по борьбе среди военнослужащих
Россия впервые нанесла удар по военному объекту Украины новейшей баллистической ракетой «Орешник» с гиперзвуковой боевой частью
Дети Фонда «Музыка во имя будущего» посетили IDBank
Юнибанк первым в Армении выпустил субординированные облигации
В Армении сократят помощь для арцахских беженцев
Армянский предприниматель строит новую канатную дорогу на горной вершине Крыма
Ованес Чрагян из города Армавир стал победителем Первенства мира по универсальному бою
Примечательное предложение: физические лица могут получить грант в размере 1 миллиона, а общественные организации – в размере 3 миллионов российских рублей: «Паст»
Авантюризм кадровых движений: «Паст»
Нынешняя власть Армении - факелоносец антиармянской повестки дня: «Паст»
«Армянские Орлы» приветствует решение Национального Трибунала: Хачик Асрян
Миф о либерализации визового режима ЕС представляет новую опасность для Армении. «Паст»
Армению в финале мирового конкурса представит красавица и умница Ирина Захарова.
Важные процессы вокруг Диаспоры: генерал-майор Аршак Карапетян раскрывает скобки
Какова единственная формула счастья армянского народа? Арман Варданян (видео)
Своеобразная «концепция» «борьбы» с преступностью: «Паст»1
Между Николом Пашиняном и Араратом Мирзояном «пробежала черная кошка»? «Паст»2
Армянские борцы завоевали одну серебряную и две бронзовые медали на Чемпионате мира по борьбе среди ...3
Кто станет депутатом? «Паст»4
Почему вся система международного права оказалась в крайне уязвимом и нестабильном состоянии? «Паст»5