2014թ.-ի նոյեմբերի 20-ից սկիզբ առած և մինչև դեկտեմբերի 18-ը տևած ֆինանսական համակարգի ցնցումները, մասնավորապես՝ դրամի սրընթաց արժեզրկումը, ևս մեկ անգամ ի ցույց դրեցին Հայաստանի տնտեսության՝ խորը արմատներ ձգած արատները:
Ֆինանսական համակարգում տեղի ունեցած ցնցումները հստակորեն պայմանավորված էին երկարաժամկետ և կարճաժամկետ հետևյալ պատճառներով.
Երկարաժամկետ կտրվածքով՝
- Ցնցումների գլխավոր պատճառը ներկրող մենաշնորհային օլիգարխիային սպասարկող տնտեսական համակարգն է, որը մակաբույծի պես գոյատևում է բնակչության՝ տրանսֆերտների միջոցով ձևավորվող եկամուտների հաշվին,
- Կենտրոնական բանկի կողմից տարիներ շարունակ իրականացվող դրամի արհեստական արժևորման քաղաքականությունը, և դրանից բխող՝ պետական պահուստների նվազեցումը վտանգավոր շեմի (վերջին մեկ տարում մոտ 500 մլն. ԱՄՆ դոլարի չափով կրճատումը և ընդհուպ մինչև ԱՄՀ կողմից սահմանված ներմուծման երեք ամսվա ծավալի սահմանին հասնելը), ինչը, ֆինանսական շուկայում լարումների դեպքում չէր կարող չբերել դրամի անկառավարելի արժեզրկման,
- Արտաքին պետական պարտքի աճը, որը հասել է «Պետական պարտքի մասին» ՀՀ օրենքով նախատեսված սահմանագծին, ինչպես նաև օտարերկրյա ներդրումների նվազումը, որը միայն 2014թ.-ի կտրվածքով կազմել է շուրջ 40%:
Կարճաժամկետ կտրվածքով՝
Ակնհայտ է, որ օլիգարխիկ համակարգի շահերով առաջնորդվող իշխանությունները և Կենտրոնական բանկը չձեռնարկեցին իրավիճակով թելադրվող հրատապ և համարժեք քայլեր: Մասնավորապես՝
- Հայաստանի հետ նույնական գործոնների աղդեցության դաշտում (Ռուսաստանի Դաշնությունից տրանսֆերտային հոսքերի, դեպի Ռուսաստան արտահանման ծավալների և ռուբլու արժեզրկման հետ կապված ազդեցություններ) գտնվող Վրաստանի իշխանությունները, որտեղ ազգային արժույթի արժեզրկումը սկզբնական փուլում ավելի մեծ չափերի էր (լարիի 14%-ով արժեզրկումը՝ դրամի 10%-ով արժեզրկման դիմաց), ֆինանսական շուկայում կատարելով լայնածավալ ներարկումներ և կիրառելով Կենտրոնական բանկի տնօրինության տակ գտնվող ողջ գործիքակազմը, սեղմ ժամկետում, հաշված օրերի ընթացքում կարողացան կայունացնել վիճակը, զսպել գնաճը և խուսափել խիստ բացասական հետևանքներից,
- Հայաստանում դրամատիկ իրավիճակը պահպանվեց շուրջ մեկ ամիս, սակայն իշխանություններն ու Կենտրոնական բանկը ոչ միայն հրաժարվեցին ֆինանսական շուկայում լայնածավալ ներարկումներ իրականացնելուց, այլև Կենտրոնական բանկի գործիքակազմը գործի դրվեց միայն համընդհանուր խուճապ առաջանալուց հետո, երբ արդեն տեղի էր ունեցել կապիտալի խոշոր չափերի հասնող արտահոսք (տարբեր գնահատականներով՝ վերջին տարում շուրջ 300-400 մլն. դոլարի չափով):
Արդյունքում՝
- Տեղի է ունեցել որևէ կերպ չհիմնավորվող գնաճ և առաջին անհրաժեշտության ապրանքների թանկացումներ, որը թելադրված է ոչ թե դրամի արժեզրկմամբ, այլ այն հանգամանքով, որ մենաշնորհային տնտեսության պայմաններում օլիգարխիկ պաշտոնյաները և նրանց մտերիմ ներմուծողները օգտվեցին խառնաշփոթից և ճգնաժամի քողի տակ բարձրացնելով գները՝ ստացան հավելյալ գերշահույթներ,
- Արժեզրկվել են քաղաքացիների դրամական ավանդները, ինչը խորացրել է առանց այդ էլ ծայրահեղ աղքատությունը երկրում,
- Գործարար խավը (հատկապես փոքր և միջին բիզնեսը) կրել է զգալի կորուստներ՝ պայմանավորված արտարժութային առևտրային և վարկային պարտավորությունները սպասարկելու անհրաժեշտությամբ,
- Դոլարային արտահայտությամբ հիփոթեքային վարկեր ունեցող քաղաքացիների վարկային պարտավորություններն աճել են շուրջ 20%-ով՝ պարտքի ճգնաժամի առաջ կանգնեցնելով վերջիններիս,
- Լրջորեն սասանվել է երկրի ֆինանսական համակարգի, մասնավորապես բանկերի հեղինակությանը:
Այսպիսով, երկրի բնակչությանն ու գործարար խավին հասցվել է ծանրագույն հարված, որի ամբողջ պատասխանատվությունն ամբողջությամբ ընկնում է ռեժիմի վրա: Այս ամենը ևս մեկ անգամ վկայում է, որ երկրում առաջացել է կառավարման խորը ճգնաժամ, օլիգարխիկ նեղ կլանի շահերով առաջնորդվող իշխանությունը լրջագույն վտանգ է ներկայացնում Հայաստանի պետական համակարգի և բնակչության համար և օրախնդիր է ռեժիմին շուտափույթ հեռացնելու անհրաժեշտությունը:
Изделия армянских мастеров представлены на Рождественской ярмарке Шпиттельберга в Вене
Генрих Мхитарян начал писать автобиографию
Фонд «Музыка во имя будущего» предлагает талантливым молодым музыкантам стать участниками программы «Образовательная поездка в Дубай»
Министр окружающей среды Канады Стивен Гилбо призвал к освобождению армянских заключенных, незаконно удерживаемых в Азербайджане
Кто станет депутатом? «Паст»
Очередная «шустрость» свалить на других собственные ошибки: «Паст»
Даст ли ход «папкам», или удовлетворится увольнением? «Паст»
В списке основных налогоплательщиков также есть грузоперевозчики: «Паст»
Уголовное преследование в отношении предпринимателей продолжается: «Паст»
Юнибанк первым в Армении выпустил субординированные облигации
Как не разориться в Черную пятницу: 5 полезных советов
Ожидать эскалации нужно всегда: Алексей Анпилогов
Армения – лидер среди стран СНГ по дороговизне услуг заведений общепита
МИД Армении прокомментировал заявление посла США в Баку об управлении трансграничными водными ресурсами
Бельгийские политики и парламентарии направили заявление правительствам Азербайджана и Бельгии
Мы призываем Азербайджан и Армению не упустить эту историческую возможность: Хакан Фидан
Армянские борцы завоевали одну серебряную и две бронзовые медали на Чемпионате мира по борьбе среди военнослужащих
Россия впервые нанесла удар по военному объекту Украины новейшей баллистической ракетой «Орешник» с гиперзвуковой боевой частью
Дети Фонда «Музыка во имя будущего» посетили IDBank
Юнибанк первым в Армении выпустил субординированные облигации
В Армении сократят помощь для арцахских беженцев
Армянский предприниматель строит новую канатную дорогу на горной вершине Крыма
Ованес Чрагян из города Армавир стал победителем Первенства мира по универсальному бою
Примечательное предложение: физические лица могут получить грант в размере 1 миллиона, а общественные организации – в размере 3 миллионов российских рублей: «Паст»
Авантюризм кадровых движений: «Паст»
Нынешняя власть Армении - факелоносец антиармянской повестки дня: «Паст»
Палата депутатов Люксембурга потребовала от Баку немедленного освобождения незаконно заключенных лиц
Как собираются лишить эту власть возможности получить мандат в будущем? «Паст»
«В стране существует большая коррупция, во главе которой стоит Никол Пашинян»: «Паст»
Концерт к 155-летию со дня рождения Комитаса прошел в Краснодарской филармонии им. Пономаренко
НС Армении ратифицировал соглашение о свободной торговле между ЕАЭС и Ираном
Арпине Саркисян будет назначена главой МВД РА
ЕС направит в Грузию "политическую миссию"
Компания Ucom запустила сеть 5G в еще 11 городах
ЧЕ: Результаты армянских шахматистов
Программа «Здоровая Евразия» вызвала большой интерес на MedMeet 2024
Азербайджанцы стали настоящей головной болью в России։ «Паст»
Принесет ли Армении какую-либо пользу членство в Римском статуте? «Паст»
Эксклюзивная платформа для сферы туризма: «Паст»
Скажешь, чтобы и он написал заявление: «Вотсапские увольнения» будут продолжительными: «Паст»
Находясь ниже плинтуса говорят о «плинтусном» рейтинге: «Паст»
Компания Ucom запустила сеть 5G в еще 11 городах
Компания UPay присоединилась к инфраструктуре Open QR компании Idram
Бесплатная карта Mastercard и 10% idcoin за безналичные покупки. IDBank
В Ереване подведены итоги 19-й ежегодной Международной олимпиады по микроэлектронике
Университет «Евразия» объявил набор студентов 
Навстречу мечте: эксклюзивное предложение фонда «Музыка во имя будущего» для музыкантов и преподавателей
Генеральный директор компании Ucom Ральф Йрикян принял участие в ежегодном технологическом саммите Silicon Mountains
Экономим вместе. IDBank и Idram
АНО «Евразия» организовала поэтический вечер «Чаренц и Горький. Литературные судьбы» 
«Армянские Орлы» приветствует решение Национального Трибунала: Хачик Асрян
Миф о либерализации визового режима ЕС представляет новую опасность для Армении. «Паст»
Армению в финале мирового конкурса представит красавица и умница Ирина Захарова.
Важные процессы вокруг Диаспоры: генерал-майор Аршак Карапетян раскрывает скобки
Какова единственная формула счастья армянского народа? Арман Варданян (видео)
Компания UPay присоединилась к инфраструктуре Open QR компании Idram1
Кто станет депутатом? «Паст»2
Армянские борцы завоевали одну серебряную и две бронзовые медали на Чемпионате мира по борьбе среди ...3
Бесплатная карта Mastercard и 10% idcoin за безналичные покупки. IDBank4
Мы призываем Азербайджан и Армению не упустить эту историческую возможность: Хакан Фидан5