Գաղտնիք չէ, որ հետտոնական շրջանը մշտապես աչքի է ընկնում ֆինանսական դժվարություններով: Մենք` հայերս, Ամանորից առաջ չենք խնայում վերջին դրամը, որպեսզի տոնը ճոխ նշենք, իսկ հունվարին փորձում ենք լինել առավել քան խնայող, որպեսզի մի կերպ անցկացնենք այս չարաբաստիկ ամիսը, մինչ կգա փետրվարի աշխատավարձների ժամանակը: Փետրվարին մենք ֆինանսապես առավել քան խոցելի ենք և բացարձակապես պատրաստ չենք ընդունել ֆինանսական ապտակներ: Սակայն, ինչպես ասում են, դժբախտությունը ներս մտնելուց առաջ դուռը չի թակում:
Ահա հենց այդպես էլ, առանց մեզ հարցնելու, այս տարվա առաջին ֆինանսական ապտակը մեր գրպանին հասցրեց գազի վճարը: Մենք բոլորս կրկին հիշեցինք հին քննարկումները, թե ինչո՞ւ է գազն այսքան թանկ: Եվ իսկապես, իրականում, ինչպե՞ս է ձևավորվում գազի գինը, և ինչո՞ւ է այն այսքան ոչ մատչելի: Սկսենք ամենասկզբից:
Ռուսաստանից Հայաստան մտնող գազի գինը սահմանի վրա կազմում է 189 դոլլար 1000 մ3 համար: Սա, ըստ էության, ռուսական ներքին շուկայից հետո ամենաէժան գնով վաճառվող գազն է, որը մուտքային ցուցանիշ է, և քննարկել այն հանգամանքը, որ այս արժեքը իջնի` անիմաստ է, քանի որ ապրանքի սեփականատերը սահմանել է այդ գինը, որը ինչպես նշեցինք ամենանպաստավորն է արտերկրի սպառողների համար: Նշենք նաև, որ սա գազի զուտ ինքնարժեքն է, սակայն նախքան սպառողին հասնելը, այս արժեքին, բնականաբար, ավելանում են լրացուցիչ հավելավճարներ:
Այս 189 դոլարին, որը կազմում է գազի գնի շուրջ 61 տոկոսը, նախ ավելացնում են տեխնոլոգիական կորուստները, որոնք կազմում են ընդհանուր գնի 3 տոկոսը կամ շուրջ 11.5 դոլար: Այնուհետև ավելացվում է համակարգի շահագործման և պահպանման համար անհրաժեշտ գումարը, որը կազմում է 9 տոկոս կամ 28.5 դոլար: Այնուհետև մաշվածություն՝ շուրջ 10 դոլարին համարժեք, որից հետո շահույթ, որը կազմում է ընդհանուր գնի շուրջ 10 տոկոսը՝ մոտ 19.5 դոլար:
Ամենավերջում ավելանում է ավելացված արժեքի հարկը, որը կազմում է 52 դոլար, և արդյունքում ձևավորվում է գազի վերջնական գինը, որը 311.6 դոլար է մ3 համար:
Սա, ըստ էության, նորմալ գնագոյացման համակարգ է, իսկ քննարկումներ ծավալել այս տարրերից որևէ մեկի շատ կամ քիչ լինելու հետ կապված՝ անիմաստ է: Քանզի դրանց մի մասը զուտ մասնագիտական բնույթի են (օրինակ տեխնոլոգիական կորուստները, շահագործման ծախսեր և այլն, սրանք մասնագետների գնահատականն են, և միայն համապատասխան գազի մասնագետները կարող են ասել, թե արդյո՞ք հնարավոր է ավելի նվազ կորուստների հասնել և այլն), իսկ մյուս մասը դրանք օրենքով սահմանված վճարներ են՝ օրինակ` ԱԱՀ-ն, որը գանձվում է պետբյուջեից:
Սրանց բացի կարևոր է նաև այն հանգամանքը, որ Հայաստան ներմուծվող գազի հիմնական սպառողները (ավելի քան 60 տոկոս) հանդիսանում են արտադրողները, որոնք ի տարբերություն անհատ սպառողների` դժգոհ չեն ներկայիս գազի գնից:
Այս դիտարկումներից հետո կարող ենք գալ մի պարզ եզրահանգման: Գազի գինը լրացուցիչ թանկացնող տարրեր իր մեջ չի պարունակում. ներկայիս գինը ամենաօպտիմալներից մեկն է, ինչը ձեռնտու է արտադրողներին, բայց ոչ անհատ սպառողներին: Այստեղ հարց է առաջանում, թե ո՞րն է վերջին 2-ի տարբերությունը. իհարկե, այն, որ ձեռնարկատերը եկամուտ ստանում է շահույթից, իսկ անհատ սպառողի եկամտի աղբյուրը աշխատավարձն է: Այստեղ էլ ի հայտ է գալիս ամբողջ հարցի պատասխանը. իրականում ոչ թե գազի գինն է բարձր, այլ նորմայից անասելի ցածր են աշխատավարձերը: Եվ առկա սոցիալական խնդիրը լուծելու համար պետք է ոչ թե պահանջել գազի գնի իջեցում, որն, ըստ էության, անհնար է, այլ ակնկալել աշխատավարձերի բարձրացում:
Հայկ Բեջանյան,Orer.am, վերլուծաբան
«Осветим темноту вместе»: подарок Самвела Карапетяна Гюмри
Трамп приостановил крупномасштабные ветроэнергетические проекты по меньшей мере на 90 дней
Во Франции проводится расследование по факту кибератаки на почту: сообщается о пророссийских хакерах
За ситуацией вокруг армянской Церкви следят и в Лондоне — замглавы британского МИД
Георгий Макарян из Балашихи стал чемпионом мира по бразильскому джиу-джитсу
«Тайный Санта» на idplus: анонимные подарочные карты
ФСБ России сообщила о предотвращении теракта на магистральном нефтепроводе
Пентагон: наращивание военной мощи Китая делает США уязвимыми
Армянский бренд Yeprem представлен в 5-м сезоне сериала «Эмили в Париже»
Трамп рассмешил Сталлоне на вручении премии
Brent подорожала до $62,46 за баррель
Власти Армении не способны решить стоящие перед экономикой вызовы: Карапетян
Папа римский Лев: «Очень печально, что Россия отказалась от перемирия»
Сотрудничество между фондом «Музыка во имя будущего» и «Барур» - во имя распространения армянской музыки
Юнибанк завершил размещение бессрочных облигаций раньше срока
Разве дворовая команда сможет победить профессионалов. Аршак Карапетян
Стипендии для 100 студентов из Арцаха в рамках программы IDBank «Бок о бок»
Подведены итоги второго конкурса финансовой грамотности Junius
Кому и за что благодарен Пашинян?... «Паст»
В конце года правительство занято «соскабливанием» денег: «Паст»
Что происходит, когда одного человека нет в Армении? «Паст»
Роберт Амстердам рассказал престижному телеканалу о преследовании христиан в Армении
Путин: Товарооборот с Арменией скорректировался
Пашинян заявил Путину о важности восстановления ж/д, соединяющих Армению с Азербайджаном и Турцией
Госдеп опроверг сообщения о $60 млрд США на восстановление Газы
Песков: данные о якобы желании РФ восстановить сферы влияния СССР ошибочны
НАТО откроет в Румынии крупный центр для поставок оружия Украине
Армянский фильм победил на Первом морском молодежном фестивале вертикального кино и видео «Золотой Якорь»
Украинские беспилотники атаковали причалы и суда в крупном нефтяном порту Краснодарского края
Золото подорожало выше $4380 за унцию и обновило ценовой рекорд
Власти РА и некоторые заблудшие священнослужители должны отказаться от своих идеологии: «Паст»
Очередная неудача Никола Пашиняна: «Паст»
«Рубинян был тем, кто варил мне кофе»: «Паст»
В Ханты-Мансийском автономном округе-Югре прошел медиатур для иностранных журналистов аккредитованных при МИД РФ
Единство против разрушения Церкви: «Паст»
Артур Даниелян – бронзовый призер «Кубка Сильнейших» в Минске
Картина «Почтальон» Карена Геворкяна удостоилась специального упоминания на фестивале документального кино в Красноярске
Генсер: Рубен и другие армянские христианские заключённые находятся в тюрьме за защиту права народа Нагорного Карабаха
Bernama: в Малайзии из-за наводнений эвакуировали более 15 тыс. человек
Персидский залив окрасился цветом крови, как в библейском пророчестве
С азербайджанской железнодорожной станции Беюк-Кясик отправлен состав с топливом для Армении
Ucom и SunChild реализуют программу «Умное наблюдение за птицами»
Макрон заявил, что Европа должна быть готова к прямым переговорам с Россией
Поведение властей Армении демонстрирует, что Пашинян вышел за рамки закона: Роберт Амстердам
Напряжная ситуация во дворе церкви
Впервые гражданин РА был удостоен «Почетной грамоты» от президента РФ: «Паст»
Что не простили губернатору Ширака? «Паст»
Кампания абсолютного меньшинства против Армянской Церкви: «Паст»
Тегеран-Москва-Ереван: формирующаяся новая ось в Евразии: «Паст»
Визит Оверчука в Ереван։ новые импульсы Москвы: «Паст» 
Во Франции проводится расследование по факту кибератаки на почту: сообщается о пророссийских хакерах
Ливанский судья допросит в Болгарии судовладельца, объявленного в розыск в связи со взрывом в порту Бейрута
Тысячи словаков по всей стране вышли на протесты против правительства Фицо
Пашинян: Новый Свод церковных правил должен содержать правила добропорядочности для священнослужителей
Первопрестольный Святой Эчмиадзин вновь призвал 10 епископов вернуться в каноническое поле
В Ханты-Мансийском автономном округе-Югре прошел медиатур для иностранных журналистов аккредитован...1
«Рубинян был тем, кто варил мне кофе»: «Паст»2
Власти РА и некоторые заблудшие священнослужители должны отказаться от своих идеологии: «Паст»3
Сотрудничество между фондом «Музыка во имя будущего» и «Барур» - во имя распространения армянской му...4
Европейская помощь или вмешательство? Спешные шаги Калласа: «Паст»5