Ոչ թե շնորհավորանք, այլ անցյալը մրոտելու կամ ջնջելու հերթական ձախողված փորձ․ «Փաստ»
Аналитика«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Անկախությունը գերագույն արժեք է յուրաքանչյուր ժողովրդի համար։ Եվ հայ ժողովուրդը, 1915 թվականին վերապրելով ցեղասպանության արհավիրքը, մեծ զոհողությունների գնով 1918 թվականին կարողացավ վերականգնել իր անկախ պետականությունը, բայց Առաջին հանրապետության կյանքը տևեց ընդամենը 2 տարի, որից հետո Հայաստանն ընդգրկվեց Խորհրդային միության կազմում, և միայն 70 տարի հետո Հայաստանը հռչակվեց որպես անկախ պետություն։ Իսկ անկախության ձեռքբերման գործընթացի սկիզբը դրվեց ՀԽՍՀ Գերագույն խորհրդի կողմից Հայաստանի անկախության հռչակագրի ընդունմամբ, որը տեղի ունեցավ 1990 թվականի օգոստոսի 23-ին։
Հռչակագիրը հիմնարար իրավական փաստաթուղթ էր, որը դեպի անկախություն տանող ճանապարհին նախանշում էր Հայաստանի քաղաքական, տնտեսական և մշակութային զարգացման ուղիները։ Անկախության հռչակագիրը ուղեկցեց հայ ժողովրդին դեպի սեպտեմբերի 21-ի անկախության հանրաքվե և իրական անկախ Հայաստան: Օրեր առաջ լրացավ անկախության հռչակագրի 30-րդ տարեդարձը, որը կարևոր առիթ է անկախության տարիներին մեր ունեցած ձեռքբերումները վերարժևորելու և, ըստ այդմ, նաև ապագայի ծրագրերը նախանշելու համար։
Այնինչ, Անկախության հռչակագրի ընդունման 30-ամյակի կապակցությամբ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի շնորհավորական ուղերձում դա ընդհանրապես չէր երևում։ Տպավորություն է, որ Փաշինյանն իր ուղերձում ավելի շատ ցանկացել է սևացնել անցյալը ու ցույց տալ, թե ինչքան պայծառ է իր իշխանությունը, քան շնորհավորել Անկախության հռչակագրի 30-ամյակը։
Դրա համար էլ Փաշինյանն իր ուղերձում ընդգծում է, թե անցած 30 տարիներին չեն եղել պետական և հանրային ինստիտուտներ, երկիրը մխրճված է եղել կոռուպցիայի մեջ, քաղաքացին օտարված է եղել հասարակությունից, մի խոսքով, ամեն ինչ վատ է եղել բոլոր երեք նախագահների օրոք, պարզապես ոչ մի լավ բան չի եղել, և ամեն ինչ փոխվել է միայն 2018 թվականին տեղի ունեցած իշխանափոխությունից հետո, երբ ինքն ու իր թիմը քայլելով եկել են փրկելու երկիրն ու ժողովրդին:
Եվ մեծ հաշվով վարչապետի ուղերձը ոչ թե շնորհավորանք էր, այլ անկախության տարիները մրոտելու կամ ջնջելու ձախողված փորձ, որպեսզի ցույց տա, թե ինքն է մեր իրական փրկիչը։ Հերթական անգամ այնպիսի տպավորություն է, որ գոնե ժամանակակից Հայաստանի պատմությունը սկսվում է 2018 թվականից։ Ճիշտ է՝ անկախության 30 տարիները զերծ չեն եղել ձախողումներից, սակայն տարբեր ուղղություններով մենք ունեցել ենք նաև հսկայական հաջողություններ։
Իսկ չգնահատել այդ հաջողությունները, նշանակում է ուրանալ պատմությունը և արժեզրկել մեր անկախությունը։ Եվ սեփական ինքնագովությամբ չէ, որ պետք է յուրաքանչյուր ժամանակահատվածի գնահատականը տրվի, այլ դրա լավագույն գնահատականը կտան պատմությունը և հետագա սերունդները։ Անցյալը ջնջել հնարավոր չէ, ինչքան էլ փորձեր արվեն։ Այսպիսի ապարդյուն փորձերի մենք արդեն հանդիպել ենք 90-ականների սկզբին:
Սակայն այն ժամանակ արագ հասկացան, որ անցյալն ամբողջությամբ մերժելով ու փնովելով ապագա չես կառուցի: Ապագան ճիշտ կառուցելու համար պետք է կարողանալ առերեսվել տարիների արդյունքում կուտակված փորձի հետ։
Եվ հանուն արդարության պետք է նշել, որ այս առումով հատկանշական է նախագահ Արմեն Սարգսյանի ուղերձն Անկախության հռչակագրի 30-ամյակի կապակցությամբ։ Չնայած այն ավելի սեղմ էր, սակայն դրանում, ի հակադրություն վարչապետի ուղերձի, արժևորվում էին անկախության տարիների փորձն ու հաղթանակները։
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
