Ինչպես հայտնի ասացվածքն է ասում, տարբերությունը լավատեսի ու հոռետեսի միջև կայանում է նրանում, որ լավատեսը կարծում է, որ գործերը սրանից վատ այլևս լինել չեն կարող, մինչդեռ հոռետեսը մտածում է, որ կարող են ու դեռ ավելի վատթար էլ կլինեն:
Մալազիական ավիաուղիներին պատկանող խփված “Բոինգի” պատմությունը մեզ ցույց է տալիս, որ այսօր ավելի իրավացի են հոռետեսները, քան լավատեսները: Ավիալայների կործանումը սարսափելի միջադեպ էր, որը նաև լիովին բացահայտեց ռուս-ամերիկյան հարաբերությունների ողջ կոնֆլիկտայնությունը և ավելին` Ռուսաստան-Արևմուտք հարաբերություններն ու միմյանց նկատմամբ ունեցած վերաբերմունքը:
Բացի Ռուսաստանի հանդեպ ունեցած ընդհանուր թշնամական վերաբերմունքից ոչ բարյացակամ, նույնիսկ թշնամական քաղաքականությունից ու Վաշինգթոնի ու Կիևի ներկայացրած փաստերից, մի պատճառն էլ, թե ինչու ԱՄՆ-ն ու ԵՄ-ն խթված ինքնաթիռի մեղքը բարդում են աշխարհազորայինների վրա, այն տրամաբանական վարկածն է, թե ինքնաթիռը խփել է իր տարածքում կոնֆլիկտի այն կողմը, որը ենթարկվում էր անընդհատ օդային հարձակումների ու ռմբահարումների ու մինչ այդ արդեն հակառակորդի մի քանի ինքնաթիռներ ոչնչացրել էր, և ոչ թե այն կողմը, որը օդային հարձակման ու ռմբահարման չէր ենթարկվել ու հետևաբար նաև իր ծառայողական, այսպես կոչված, կենսագրության մեջ նման փորձ չուներ: Նույն կերպ նաև դյուրին կլիներ ենթադրել, որ ապստամբած աշխարհազորայինները, ովքեր ունեն համեմատաբար ավելի թույլ զարգացած հետախուզական միջոցներ ու հրամանների կատարման թույլ վերահսկողական համակարգ, կարող էին սխալմամբ ռմբահարել մարդատար ինքնաթիռը, քան լավ կազմակերպված Ուկրաինայի կառավարական ուժերը: Ու քանի որ ավելի քիչ հավանականություն կա մտածելու, որ ուկրաինական զորքերը կարող էին ռմբահարել սխալմամբ, ապա եթե պարզվեր, որ ինքնթիռի կործանումը եղել է պատահականության արդյունք՝ կարող էր արդեն հարցը ներկայացվել այն կոնտեքստով, որ նրանք դա արել են մտածված կերպով՝ նպատակ ունենալով պրովոկացիայի ենթարկել ու ծուղակի մեջ գցել Ռուսաստանին ու աշխարհազորայիններին:
Այդ դեպքում, նման ահավոր հանցանքի հետևում կանգնած է լինում Կիևը ու այս դեպքում իրենց ցուցաբերած օգնության հարցում և ԱՄՆ-ն, և ԵՄ-ն պետք է որոշակի կերպով վերանայումներ կատարեն:
Ուկրաինայի ներկայիս կառավարությունը իշխանության է եկել Վաշինգթոնի ու Բրյուսելի օժանդակությամբ միայն, որ ընկալվում է որպես Արևմուտքի բարեկամ ու արևմտամետ, հետևաբար օժանդակության դադարեցումը պիտի հիմնավորված լիներ հստակ ապացույցներով, չնայած որ որոշները և ԱՄՆ-ում և Եվրոպայում որևէ ապացույցի չեն էլ հավատա:
ԱՄՆ-ի ու ԵՄ-ի համար այսօր խաղասեղանին ավելին է դրված, քան Ուկրաինան: Ռուսաստանը Վլ. Պուտինի ղեկավարությամբ օրըստօրե ավելի ու ավելի է ընկալվում որպես վերածնվող գերտերություն, ով ուղղակի մարտահրավեր է նետում իշխող համաշխարհային աշխարհաքաղաքական կարգին, որը ձևավորվել էր Սառը պատերազմի ավարտից հետո, որ մերժում է ավելի ու ավելի հստակ կերպով արևմտյան այն պատկերացումները, թե ինչպես պիտի իրականացվի միջազգային քաղաքականությունը և առանձին պետություններ ինչպես պետք է իրենց գործերը վարեն իրենց իսկ տանը: Ռուսաստանի կտրուկ քայլերը Ուկրաինայում հաստատեցին Արևմուտքի այն վատթար կասկածները, որոնք նրանք վերագրում էին Մոսկվային որպես հավակնություններ:
Եթե անկեղծ, ապա Ռուսաստանն այսօր բավական բարդ երկընտրանքի առաջ է: Եթե շարունակի իր օժանդակությունը աշխարհազորայիններին, ապա կառերեսվի նոր պատժամիջոցների հետ ու նաև Հյուսիսատլանտյան դաշինքը իր ենթակառույցները էլ ավելի կմոտիկացնի ռուսական սահմաններին, ու քանի դեռ Մոսկվան դեռ նոր միությունների մեջ չի մտել, ապա Ռուսաստանը կարող է հայտնվել ՆԱՏՕ-ի հետ միայնակ առճակատողի դերում հայտնվել, իսկ այստեղ պետք է հաշվի առնել, որ ՆԱՏՕ-ն և՛ իր բնակչության քանակով, և՛ տնտեսական հզորությամբ գերազանցում է Ռուսաստանին:
Մյուս կողմից, սակայն, Եվրոպան չի ցանկանում դադարեցնել իր տնտեսական կապերը Ռուսաստանի հետ, ինչն էլ պայմանավորում էր համեմատաբար մեղմ պատժամիջոցները ԱՄՆ համեմատությամբ: Սակայն Միացյալ Նահանգների ճնշումը ու Շվեդիայի, Մերձբալթյան երկրների ու Լեհաստանի տրամադրվածությունը կասկածի տեղիք չեն թողնում, որ ԵՄ-ն ևս կմիանա ԱՄՆ-ին նաև ապագայում, կոնֆլիկտի հետագա խորացման դեպքում:
Պատահական չէ, հետևաբար, այս ամենի ֆոնին, որ ռուսական տնտեսության պատասխանատուները փորձում են կոնֆլիկտից ելքերի ճանապարհներ որոնել ու ավելի են հակվում աշխարհազորայիններին աջակցելուց հրաժարվելուն: Տնտեսական նման տեսլականի կողմնակից են նրանք հատկապես, ովքեր ոչ միայն բարոյական պատասխանատվություն են զգում Արևելյան Ուկրաինայի բնակչության հանդեպ, այլ նաև որոշակի թերամտություն ունեն կոնֆլիկտի շարունակման հարցում և կարծում են, որ նահանջով՝ Մոսկվան կկարողանա վերականգնել Արևմուտքի հետ իր գործընկերային հարաբերությունները: Եթե ուսումնասիրենք պատժամիջոցների պատմությունը, ապա փորձը ցույց է տալիս, որ ավելի հեշտ է դրանք մտցնելը, քան հանելը:
Այստեղ հարկ է հաշվի առնել, որ Ռուսաստանի ու անձամբ նախագահ Պուտինի քաղաքականությունը Եվրոպայի շատ հատվածներում դժգոհությունների առիթ էին տալիս ու դեռ դժվար է կարծիք հայտնել, որ Ուկրաինայում նահանջի դեպքում կդիտարկվի որպես թուլության նշան, այլ ոչ թե զսպվածության: Չի բացառվում, որ դրան կհաջորդեն նաև այլ պահանջներ, ասենք օրինակ` հրաժարվել Ղրիմից, ավելի կրավորական դառնալ միջազգային քաղաքականության մեջ, իսկ երկրի ներսում էլ մեծ ազատություններ ապահովել արևմտյան ոգով:
Օբամայի վարչակազմը և շատերը Կոնգրեսում երևի իրոք հավատում են, որ սանկցիաները աշխատում են ու եթե ԱՄՆ ու ԵՄ-ն հանդես գան միասնաբար, ապա հնարավոր տնտեսական կատաստրոֆայի վախից Ռուսաստանը հաստատ լուրջ նահանջի կհամաձայնի, ընդհուպ մինչև երկրի վարչակազմի փոփոխության: Այդ տեսլականով է բացատրվում ԱՄՆ կողմից նորանոր սանկցիաների կիրառումը Ռուսաստանի հանդեպ, որը այդպես էլ մնում է անպատասխան: Երևի Վաշինգթոնում այն միտքն է գերիշխում, որ ԱՄՆ-ն կարող է ավելի ու ավելի խստացնել իր սանկցիաները ու Մոսկվայի կողմից պատասխանի չսպասել: Այս տրամաբանությունը վտանգավոր է հենց ամերիկյան կողմի համար, քանզի այս պահին, ինչքան էլ ինքնավստահ լինեն, ամերիկացիները համարժեք պատասխանի սպասումի մեջ են Ռուսաստանի կողմից: Իսկ եթե գա այն պահը, որ սանկցիաները իրոք լուրջ վնասներ պատճառեն ռուսական տնտեսությանը և Մոսկվան իր հերթին որոշի խորացնել կոնֆլիկտն ու անցնելով տնտեսական պատերազմի՝ դադարեցնի կամ կտրուկ նվազեցնի ԵՄ-ին էներգետիկ ապահովումը` սեփական տնտեսությունը կայունացնելու համար: Այո, դա կարող է ցավոտ լինել ռուսական տնտեսության ու ֆինանսական վիճակի համար, սակայն հենց նույն ամերիկյան մասնագետներն են նշում, որ Մոսկվան ավելի երկար կարող է ապրել սեփական ֆինանսների հաշվին, քան Եվրոպան՝ առանց ռուսական գազի: Բացի այդ, Ռուսաստանը կարող է էլ ավելի լուրջ քայլերի գնալ ու ապակայունացնել իրավիճակը ՆԱՏՕ-ի անդամ այն երկրներում, որտեղ զգալի ռուսական սփյուռք գոյություն ունի` օժանդակելով ԱՄՆ-ին թշնամի բազմաթիվ շարժումների ու կառույցների ներգրավելով իր ավանդական դաշնակիցներ ԿԺԴՀ-ին, Չինաստանին: Այս պահին դեռ բացառում ենք ռուսական զինված ուժերի ուղղակի միջամտության հնարավորությունը:
Այստեղ հարկ է հիշել պատմական մի փաստ. ժամանակին հենց ամերիկյան պատժամիջոցները ստիպեցին, որպեսզի ճապոնացիները հարձակում գործեին 1941-ին Պիրլ-Հարբորի վրա: Թեև Հյուսիսատլանտյան դաշինքն ունի ռազմական առավելություններ, սակայն ռուսական նորացված բանակն առավելություններ ունի հնարավոր ռազմական գործողությունների թատերաբեմում` Արևելյան Եվրոպայում և, բացի այդ, տասը մեկի հարաբերակցությամբ գերազանցում է տակտիակական միջուկային զենքով ՆԱՏՕ-ին:
Ամերիկյան հանրությունը դեմ չէ Ռուսաստանին պատժել տնտեսական սանկցիաներով, սակայն այնքան ժամանակ, քանի դեռ բուն ամերիկյան տնտեսությունը չի սկսել վճարել այդ սանկցիաների դիմաց: ԱՄՆ հանրային կարծիքը մեծամասնաբար դեմ է Ուկրաինայում ռազմական ուժի կիրառմանը, այն դեպքում, երբ դեռ հայտնի չէ, թե եվրոպացիների քանի տոկոսն են կողմնակից արյուն թափել ու ֆինանսներ ծախսել հանուն Հյուսիսատլանտյան դաշինքի հնարավոր նոր անդամ պետության պաշտպանության համար:
Կարելի է ասել, որ Օբաման ինքը հակված չէ շարունակելու Ռուսաստանի հետ հետագա առճակատումը կամ առավել ևս դրա խորացումը, սակայն սրանով հանդերձ շարունակում է պահանջել ռուսներից փոխել իրենց քաղաքական կուրսը: Եվ նա, և Կոնգրեսում մեծամասնությունը անկեղծորեն երևի հավատում են, որ առանց ռազմական պատերազմի հնարավոր է ստիպել ու հասնել դրան տնտեսական գլոբալ ապակայունացման ու հենց Ամերիկայի տնտեսության վնասների գնով: Սակայն մի պարզ հարց. որքանով է դա իրատեսական:
Պուտնին հաճախ են համեմատում Ստալինի հետ: Սակայն նույնիսկ համեմատողները թերևս իրենք հոգու խորքում երազում են, որ նա ավելի նման լինի ողջամիտ ու կանխատեսելի Չեմբեռլինին, գոնե Արևմուտքի հետ առճակատման հարցում: Բայց և այնպես, բոլորն էլ աստիճանաբար հասկանում են, որ Ռուսաստանի հետ գործ ունենալը բավական ռիսակային է ու կարող է դառնալ ճակատագրական:
Արման Համբարձումյան
80% Discount on IDBank’s Travel Card Services for Black Friday!
Instant idcoin ahead of Black Friday
Ucom and SunChild NGO Install Solar Plant in Malishka Community
Shop at Yerevan Mall and pay with Idram for a chance to win gifts
Unibank to Issue Subordinated Bonds for the First Time in Armenia
How Not to Go Bankrupt on Black Friday: 5 Smart Shopping Tips
IDBank warmly hosted children from the "Music for Future" Foundation.
Ucom’s 5G network launched in 11 new cities
UPay has joined Idram's Open QR infrastructure
A Free Mastercard and 10% idcoins with Cashless Payments. IDBank
The Results of the 19th Annual International Microelectronics Olympiad Summarized in Yerevan
AraratBank Named Best Investor Relations Bank Armenia 2024
General Director of Ucom participated in Silicon Mountains technological summit
Saving together: IDBank and Idram
ARARATBANK AND SINGAPORE GFTN SIGN MEMORANDUM OF UNDERSTANDING FOR DIGITAL TRANSFORMATION
Andron Participates in the Tomorrow Mobility World Congress 2024: Driving Innovation in E-Mobility
Acba bank and American Express Expand Collaboration in Armenia
The Silicon Mountains technology summit to be held with the support of Ucom
Evocabank became the first bank to join Idram’s open QR infrastructure
25% Off on RIA Money Transfers to Ukraine at AraratBank 
Yerevan to Host Unprecedented Serbian-Armenian Music Concert
AraratBank Stands with My Forest Armenia to establish Charles Aznavour Forest 
Ucom and Sunchild NGO install another solar plant in Areni
4,401,021 AMD to COAF. The November beneficiary is “Armenia Tree Project”
Go Digital or Go Home: Sergey Arakelyan
Yes to cashless! - cruises and gifts for AraratBank MC cardholders
Ucom joins Armenian Internet Governance Forum as a platinum partner
AraratBank: Five-Time Winner at AMX Awards 2024
AraratBank Initiates a Panel Discussion on AI and Leadership
Khachaturian International Youth Competition launched in China with performance by “Music for Future” Foundation’s Cellist Mari Hakobyan
Ucom Employees Participate in Forest Restoration Efforts in Vayots Dzor
Fast Shift has joined Idram's open QR infrastructure
New and modern. Arabkir branch of IDBank reopened
AraratBank: Unprecedented Consumer Loan Offer Starting from 14.5%
Ucom launches 5G network across nine Armenian cities
Learn to save. World Savings Day with Idram Junior
Another solar power plant by Ucom and SunChild NGO installed in Vardenis
Converse Bank and Kapitalbank signed a cooperation agreement at Sibos 2024
IDBank and Idram at Mantashyants Global Expo
AraratBank Introduces UBPAY: A New System for International Transfers
IDBank participated in the HR Expo-24 conference
Armenia Hosted the Consulting Event of the Year: International CMC Conference was held with Participants from 30 Countries
AraratBank Sponsors New Laboratory and Seminar at Matenadaran
Ucom, in cooperation with SunChild NGO, increases the access to drinking water in Lchavan community
The customer is always our top priority: IDBank
The October beneficiary of "The Power of a Dram" is the Children of Armenia Fund
Ameriabank’s New Offer: Draw of Investment Portfolios for AMD 2M
The International CMC Conference kicked off for the first time in Armenia, bringing together management consultants and the business community
The winners of the 2024 joint program between SIA Armenia and "The Power of One Dram" have been announced
General Director of Ucom Participated in the Annual Conference of the Institute of Internal Auditors Armenia
ZCMC CJSC general director R.N. Khudoli on the օccation of Internatioanal Labour day
World Bank Armenia has organized discussion on facilitating women’s wider engagement in sectors that have been traditionally male dominated in the country
On the occasion of International Women's Day ZCMC employees were awarded
ZCMC declares, that the Russian company GeoProMining LLC has never been and is not currently a shareholder of the Company, nor does it have any stake in the Company's ownership structure
No international support and no organization to take real steps to prevent decades of cultural, ethnic and religious hostility towards Armenians and their heritage. Anna Kostanyan
IDBank warmly hosted children from the "Music for Future" Foundation.1
How Not to Go Bankrupt on Black Friday: 5 Smart Shopping Tips2
Unibank to Issue Subordinated Bonds for the First Time in Armenia
3
Shop at Yerevan Mall and pay with Idram for a chance to win gifts
4
Ucom and SunChild NGO Install Solar Plant in Malishka Community
5