Ազգի ընտրանու մեջ պետք է փնտրել ժողովրդի ուժն ու փրկությունը.... «Փաստ»
Экономика«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Ազգի մտավորականությունը, ընտրանին, լ ինելով հասարակության առաջադեմ, կրթված, գիտակից հատվածը, պարտավոր է պատասխանատվություն կրել երկրում ստեղծված ցանկացած իրավիճակի համար։ Իսկ մտավորականությունը սկսվում է այնտեղ, որտեղ կիրթ մարդիկ իրենց համոզմունքներում ազատ են, անհաշտ պայքար են մղում արդարության համար, տնտեսական և քաղաքական պայմաններից անկախ են, գաղափարական սկզբունքներին նվիրված, որտեղ սկսում են մտածել ժողովրդի մասին, առաջնորդվում են իրենց խղճով և անձնական շահը ստորադասում են հանրային ու պետական շահից։ Հենց նրանք են օժտված առանձնահատուկ մտավոր ու բարոյական արժանիքներով և կարողություններով, նվիրյալներ են և ունեն ազնվական ծագում, անշահախնդրորեն մտածում են ժողովրդի ու պետության մասին, զգում են ժամանակի շունչը և կարող են կանխատեսել ապագան, ունեն գիտելիքների մեծ պաշար, իմաստություն և գիտեն, թե ինչը ինչպես անեն։
Ուստի նրանց մեջ պետք է փնտրել ժողովրդի ուժն ու փրկությունը։ Մտավորական լինելն ինքնին մեծ պատասխանատվություն է, որովհետև Աստված ում շատ է տալիս, նրանից էլ շատ է պահանջում։ Թումանյանն ասում էր. «Անհատներն են գործ ստեղծում, կերպարանք տալիս, ձև տալիս, ընթացք տալիս հասարակական կյանքին: ... Շատ տարբեր բաներ են մտածող անհատն ու բազմությունը, ժողովուրդը, որ իր մեջ պարունակում է ամեն, ամեն բան, ավելի շատ խավար, քան պայծառ... Փոքրիկ արարածներն են կյանք թունավորում. մեծ արարածները թույն չունեն, նրանք միայն կյանք կարող են տալ»։ Մեծերը նման չեն սովորական մարդկանց, նրանք մեծ հոգու և մեծ սրտի տեր են, նրանց կյանքը ուխտագնացություն է՝ անձնազոհ պայքար արժանապատվության, արդարության, գաղափարների ու սկզբունքների համար։
Ասում են՝ մեծ նավերը ծանծաղուտներում լողալու համար չեն, այլ օվկիանոսների խորխորատներում նավարկելու: Ցավոք մտավորականության, ազգային ընտրանու մեջ ոչ բոլորն են գիտակցում իրենց առաքելությունը, համապատասխանում այդ պատվավոր ու բարձր կոչմանը, կրում բարձր արժեքներ և պատասխանատվություն։ Հասարակությունը մտավորականության հայելին է, և շատ մտավորականների կրավորական կեցվածքի, ազգային արժանապատվության, պատասխանատվության բացակայության արդյունքում ունեցանք այսքան ողբերգություններ ու կորուստներ, այսպիսի ազգային խայտառակություն։ Եվ, կարծես, այսօրվա համար է 20-րդ դարասկզբին Թումանյանը գրել. «Ավա՜ղ, կարծես թե, իզուր են ապրում ու անցնում մեծ փիլիսոփաները, մեծ գիտնականներն ու մեծ բանաստեղծները, ազգերի համար մեծ մասամբ նրանք հանդիսանում են լոկ որպես շքեղ զարդարանքներ...»։
Հանրահայտ է, որ չի կարող հաջողություն ու առաջընթաց արձանագրել մի երկիր, որտեղ չեն փառաբանում իրենց հերոսներին, ըստ արժանվույն չեն գնահատում մեծերին, տաղանդներին, յուրահատուկ պատկառանք չեն տածում մանկավարժների՝ գիտելիք ու դաստիարակություն տվող մարդու նկատմամբ, որտեղ ասպարեզ են թողնում տգետներին ու ապաշնորհներին։ Ավելին, որոշ գործիչներ, գիտնականներ, գեներալներ, մտավորականներ դեռ ոտքի են կանգնում ազգադավի առջև ու պատիվ տալիս նրան, հարմար տեղավորվում են կոմֆորտի ու շահի «գոտում»։ Մեր կորուստները նաև նմանների խղճին են, շատերի ամբիցիաների, կամակորության, շահին ու փառքին գերի դառնալու, մտավորականության երկչոտության և անսկզբունքայնության խղճին են, որովհետև չկարողացան կամ չուզեցին կանխել այս ամբողջ ողբերգությունը, Հայաստան պետության կործանման վտանգը, չեզոքացնել այս ապազգային իշխանությանը: Մինչդեռ քաղաքական ընդդիմության և ազգային մտավորական, ռազմական, մշակութային և հոգևոր էլիտայի միասնության ու համերաշխության արդյունքում կարելի էր կանխել այս ազգային աղետը: Կարելի էր...
Այս իշխանությանը հեռացնելու համար կային բոլոր օբյեկտիվ հիմքերը: Նժդեհի խոսքերը ևս մեկ անգամ գալիս են հաստատելու, որ «...երբ ժողովուրդը բարոյական քաջություն չի ունենում պատժելու իր դժբախտության հեղինակներին, այդ միևնույն հեղինակների միջոցով պատմությունը պատժում է ժողովրդին»: Չարեցինք ու ստացանք այն, ինչ ունենք այսօր: Չարեցինք ու հույսներս դրեցինք օտարների վրա: Իսկ օտար երկրներին իրականում պետք չէին ո՛չ ժողովրդավարություն, ո՛չ բարեփոխումներ և ո՛չ էլ հզոր ու զարգացած Հայաստան։ Օտարներին Հայաստանը թուլացնելու և տարածաշրջանում իրենց ռազմավարական խնդիրները լուծելու համար պետք էր ժողովրդին դարձնել ամբոխ, ստանալ մարդկանց դեգրադացված, չարացած, ցասումով լցված, անհայրենիք մի մեծ զանգված, կամային և ինտելեկտուալ ցածր մակարդակով, ստրկամիտ, որին ղեկավարում են ոչ թե բանականությունը, այլ բնազդները, որոնց մոտ կլինի խելամտության, պատասխանատվության, արժանապատվության պակաս, որը ընդունակ չի լինի կրելու բարձր արժեքներ, գեներացնելու առաջադիմական մտքեր, որին բնորոշ են պարզունակ ու ծայրահեղ զգացմունքները, որը պատրաստ կլինի ավերել այն ամենը, ինչ կհանդիպի իր ճանապարհին, ապականել ամեն մի լավը, գեղեցիկը, գլխատել հասարակության ընտրանուն, որը տեղյակ չի լինում իր գործողություններից, չունի սեփական կարծիք և վերածվում է կամակատարի։
Հիմա մեր ժողովրդի մի ստվար մասին, ցավոք, թե՛ ներսից, թե՛ դրսից հասցրել են դեգրադացման ու բարոյական խեղման, ասպարեզն էլ փողոցից եկածներն են գրավել ու երկիրը տանում են կործանման։ Այդ մոլորված ու խաբված զանգվածն էլ մեր քույրերն ու եղբայրներն են, մեր ազգակիցներն են, նրանք մեր ցավն են, մեր դժբախտությունն են, և պետք է ամեն ինչ անենք այդ վիճակից դուրս բերելու համար։ Հիմա, երբ փաստացի կորցրել ենք Արցախը, և վտանգված են Հայաստանն ու հայոց պետականությունը, այս իրավիճակում անգամ հայ ժողովուրդը չի ցուցաբերում համազգային համերաշխություն ու միասնություն և, իր խնդիրներից հոգնած ու իր կատարած ընտրությունից հիասթափված, կարծես թե, այլ ելք չտեսնելով, բնազդաբար ու հուսահատ ձգտում է ինքնաոչնչացման հետ համակերպման։ Սա բոլորիս խայտառակությունն է, սա ազգային ողբերգություն է: Որքան պետք է հայ ժողովուրդը հավատն ու վստահությունը իր քաղաքական համակարգի, ազգային էլիտայի նկատմամբ կորցրած լիներ, որքան պետք է անարդար լինեին իր նկատմամբ, որքան պետք է անտեսված, օտարված ու վիրավորված լիներ սեփական երկրից ու պետությունից, որ վրեժ լուծեր իր իսկ պետությունից ու հայրենիքից:
Չգնահատեցինք Աստծո բարեհաճությունը մեզ սուրբ հող ու հրաշքների երկիր նվիրելու համար, մարդկության փրկության ու վերածննդի օրրանը լինելու առաքելությամբ շնորհելու համար, տաղանդի համար և պատժվեցինք: Պատժվեցինք ատելության, նյութապաշտության համար, Աստծուց հեռանալու, ապերախտ գտնվելու և հայրենիքն ուրանալու համար, սեփական երկիրը անմարդկային ձևով կողոպտելու համար: Պատժվեցինք ազգուրացների ու դավաճանների, ստրուկների ու ստորաքարշների այսքան մեծ բազմությամբ, մեր հոգու դատարկությամբ, անմիաբանությամբ, անխոհեմությամբ ու անշրջահայացությամբ: Հիմա Հայաստանին է սպասվում Արցախի ճակատագիրը, եթե անհետաձգելի քայլեր չձեռնարկենք ու խոհեմ չլինենք: Ամենադաժան կորուստը հայրենիքի կորուստն է, ամենաուժեղ ու անբուժելի կարոտը հայրենիքի կարոտն է, ամենամեծ խայտառակությունը ազգային արժանապատվություն չունենալն է, հայրենիքին տեր չկանգնելն է, ամենամեծ ստորությունն էլ նրան դավաճանելն է։ «Պինդ բռնէ հողը, մի՛ թողուր որ ուրիշը յափշտակէ, յետոյ շատ կը զղջաս, անգամ մը որ, հողը կորսնցնես, մուրացկան կը դառնաս»,- գրել է Խրիմյան Հայրիկը։
Հիմա ազգի ու երկրի փրկությունը քաղաքական ընդդիմության, ազգային էլիտայի և ժողովրդի հայրենասեր, խիզախ, առաջադեմ, գրագետ ու նվիրյալ հատվածի մեջ պետք է փնտրել, որոնք, բարեբախտաբար, կան և պատրաստ են ամեն տեսակ զոհողությունների հանուն հայի արժանապատիվ լինելիության ու հայոց պետականության:
ՀԱՅԿ ՂԱԶԱՐՅԱՆ Տնտեսագիտության թեկնածու
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում