Բազմիցս հասարակական և քաղաքական գործիչները տարբեր ամբիոններից հնչեցնում են այն միտքը, որ պետք է վերջ տալ Հայաստանում տիրող օլիգարխիային, կրճատել ստվերային տնտեսությունը, պետք է հնարավորություն տալ զարգանալու փոքր և միջին բիզնեսին և այլն:
Սակայն այս պարագայում սովորաբար չեն անդրադառնում մի կարևոր հարցի. այն է` արդյո՞ք Հայաստանի տնտեսությունն առանց այդ համակարգի կարող է երկար գոյություն ունենալ կամ այդ համակարգը իր բացասական կողմերից բացի, ի՞նչ դրական էֆեկտներ է պարունակում:
Այս համակարգի դրական էֆեկտների մասին խոսելու համար բավական է միայն հիշել անցյալում տեղի ունեցած մի քանի փաստեր, որոնք սակայն քչերին են հայտնի և գրեթե չեն արծարծվում մամուլում և լրատվական կայքերում: Որպես օրինակ՝ 2010 թվականի ռուսական հրդեհները, որի պատճառով այրվեցին հազարավոր հեկտարներով ցանքատարածություններ: Արդյունքում՝ ՌԴ կառավարությունը մեկ տարով կասեցրեց հացահատիկի արտահանումը:
Հայաստանի Հանրապետությունը տարեկան սպառում է 650-720 հազար տոննա հացահատիկ, որի հիմնական մասը՝ շուրջ 400 հազար տոննա, ներկրում է ՌԴ-ից: Երբ 2010 թվականի օգոստոսին ՌԴ-ն արգելեց հացահատիկի արտահանումը, ՀՀ ռեզերվային պաշարը կազմում էր ընդամենը 270 հազար տոննա, այսինքն՝ ավելի քան 130 հազարով պակաս, քան անհրաժեշտ էր: Թվում էր, թե այս անելանելի իրավիճակը կբերի պարենային ճգնաժամի, սակայն բարեբախտաբար խնդիրն ունեցավ այլ լուծում:
Մեր երկրի ամենաճանաչված օլիգարխներից մեկը (անունը չենք հրապարակում քաղաքական ենթատեքստ չհաղորդելու համար), գործի դնելով բացառապես անձնական կապերը, կարողացավ հասնել նրան, որ 2010 թվականի սեպտեմբերին Կանադայից Հայաստան բերվեց պահանջվող հացահատիկի քանակը: Իհարկե, ներմուծողը ստացավ իր բաժին շահույթը, սակայն տնտեսական այդ բարդ պահին կարողացավ, ըստ էության, փրկել տնտեսությունը ճգնաժամային իրավիճակից:
Սա ընդամենը մի օրինակ է. նմանատիպ դեպքերը մեր իրականության մեջ բազմաթիվ են, և դրանք հիմնականում կմնան գաղտնի կամ սահմանափակ թվով մարդկանց հասանելի: Տարբեր ներդրումային և ռազմավարական ծրագրեր, որոնք հսկայական միջոցներ և ռիսկեր են պարունակում, անհնար է լուծել փոքր և միջին ձեռնարկատերերի միջոցներով:
Բերենք մեկ այլ օրինակ. հաճախ ենք պահանջում կրճատել ստվերը, ոմանք նույնիսկ մեղադրում են բազմաթիվ պաշտոնյաների՝ նշելով որ չեն կարողանում կրճատել այդ ստվերը: Իրականում, ՀՀ պետական համակարգի մասին անգամ մակերեսային պատկերացումներ ունեցող անձը լիովին հասկանում է, որ ստվերի իսպառ վերացումը ոչ թե օրերի, այլ ընդամենը ժամերի հարց է: Սակայն…
Բերենք ևս մեկ օրինակ. 2013 թվականին հայ-լեհական ռազմական պայմանագրի շրջանակներում Լեհաստանը պարտավորվեց արդիականացնել 84 միավոր հայկական T72 տանկ՝ դրանք դարձնելով գերժամանակակից պահանջներին համապատասխան: Պայմանագրի ընդհանուր արժեքը շուրջ 400 մլն դոլար էր: Հարց է առաջանում՝ իսկ որտեղի՞ց այդքան գումար պաշտպանության նախարարությանը՝ նման թանկարժեք պայմանագիր ստորագրելու համար:
Ակամայից գտնելով այս հարցի պատասխանը՝ պետք է հասկանանք, որ մերօրյա իրականության մեջ, օլիգարխիկ համակարգն ունի նաև կարևոր հատկանիշներ, առանց որոնց անհնար կլինի ապահովել ազգային անվտանգության բավարար մակարդակ: Իհարկե, ցանակալի է, որ այդ ամենի արդյունքում օլիգարխիան չվերածվի ամենատիրության և ամենաթողության:
Հայկ ԲեջանյանOrer.am, վերլուծաբան
Никол Пашинян - обвиняемый: какие решения в отношении него принял Трибунал Национальной Гордости? «Паст»
Выразить народное недоверие и презрение к Николу Пашиняну:. Решение Трибунала Национальной Гордости: «Паст»
«Армянские Орлы» приветствует решение Национального Трибунала: Хачик Асрян
27-28 сентября состоялась международная конференция «Mining Armenia», объединившая ведущих спикеров отрасли
Idram Junior и Koreez подвели итоги конкурса финансового образования Junius
Денежные переводы UBPay стали доступны в мобильном приложении Юнибанка
Вместо того, чтобы Армения требовала,Азербайджан все еще поднимает вопрос о компенсации
«Никол Пашинян и его соратники из «Гражданского договора» сами попросят, чтобы правоохранительные органы арестовали их и заключили под стражу»: «Паст»
Были, есть и будем: в Ереванском филиале РЭУ им. Г.В. Плеханова состоялось мероприятие памяти павших воинов 44-дневной войны
Конкурс «С любовью к учителю!»
Комфортные путешествия с премиальными картами IDBank
Властная пропагандистская машина в потрясении: Аршак Карапетян снова стал мишенью
Ответственность за сдачу земель возложили на военных։ Карапетян
Компания Ucom опубликовала аудиторский отчет о финансовых
результатах за 2023 год
Система UBPay присоединилась к международной ассоциации IAMTN
США продолжает превращать Армению в центр столкновения крупных геополитических игроков.
Пашинян совершил грубое нарушение Конституции: Карапетян
У власти нет полномочий изменить границы: Карапетян
Ни власти РА, ни Национальное собрание не имеют полномочий на делимитацию границы, народ не дал им этого права: Аршак Карапетян
Приказ не сопротивляться поступил из Армении в Арцах: Карапетян
Зерно, удобрения и топливо: АНО «Евразия» окажет гумпомощь аграриям Гагаузии
«У лающей собаки нет зубов, чтобы кусаться»: «Гражданский договор» снова демонстрирует свои страхи
Ваагн Хачатурян присвоил воинское звание генерал-майора начальнику Ереванского городского управления СНБ Размику Микаеляну
Мы ответственны за судьбу армянства перед будущими поколениями: Послание Аршака Карапетяна по случаю Дня Независимости
«Ухудшение отношений с ЕАЭС может иметь цепные и катастрофические последствия для Республики Армения» - Аршак Карапетян
По следам скандальных записей
В Армении отметили День астрономии 
Поправки в Конституции должны быть направлены не на отказ от исторической правды, а на сохранение государственности и территориальной целостности: Аршак Карапетян
«Паст». Никол Пашинян в своем «репертуаре». Кто бросит ему спасательный круг?
От армянского варенья до казахского шоколада: первый сетевой магазин «Евразия» открыли в Москве
Основные функции армянской диаспоры на современном этапе и необходимость принятия государственной концепции по отношению к Диаспоре
Всё тайное рано или поздно становится явным
Старый Ереван: Новый филиал IDBank-а в эксклюзивном формате
Сколько снарядов нужно купить, чтобы эти Индийские артиллерийские средства дали результат? Аршак Карапетян
Еще одна солнечная электростанция компании Ucom и SunChild установлена в поселке Чакатен
«Подарок» власти Аршаку Карапетяну
Отношения Армении с Россией должны быть на самом важном месте, а у Запада нет того продукта безопасности, который он может предоставить Армении: Аршак Карапетян
АНО «Евразия» открывает первый сетевой магазин-кафе, в котором будет представлена также продукция из Армении
ВИДЕО։ Диаспора имеет серьзный потнциал для обеспечения безопасности Армении: Карапетян
Диаспора имеет серьезный потенциал для обеспечения безопасности Армении: Карапетян
Ucom и Impact Hub Yerevan дали старт программе Ucom Fellowship
Миф о либерализации визового режима ЕС представляет новую опасность для Армении. «Паст»
Важно сосредоточиться на национальных интересах, то есть положить конец изменению внешних приоритетов: Аршак Карапетян
Активисты АНО «Евразия» поднялись на вершину Арарата
Арцаху должен быть возвращен его исторический статус, и власти Азербайджана не смогут отменить это: Аршак Карапетян
«Паст». Кому выгодно выбрасывать подобную «информацию» в поле?
Армению ждут трудные времена: Аршак Карапетян
Диаспору необходимо вовлекать в дела управления государством։ Карапетян
Ucom будет сотрудничать с самой престижной конференцией в отрасли консалтинга — Международной конференцией CMC
Nokia и Team Telecom Armenia открывают доступ к услугам по технологии 25G PON по всей Армении 
«Армянские Орлы» приветствует решение Национального Трибунала: Хачик Асрян
Миф о либерализации визового режима ЕС представляет новую опасность для Армении. «Паст»
Армению в финале мирового конкурса представит красавица и умница Ирина Захарова.
Важные процессы вокруг Диаспоры: генерал-майор Аршак Карапетян раскрывает скобки
Какова единственная формула счастья армянского народа? Арман Варданян (видео)
«Никол Пашинян и его соратники из «Гражданского договора» сами попросят, чтобы правоохранительные ор...1
Пашинян совершил грубое нарушение Конституции: Карапетян
2
Властная пропагандистская машина в потрясении: Аршак Карапетян снова стал мишенью
3
Выразить народное недоверие и презрение к Николу Пашиняну:. Решение Трибунала Национальной Гордости:...4
Компания Ucom опубликовала аудиторский отчет о финансовых
результатах за 2023 год
5